Onlangs sprak premier Erdogan openlijk een verzoek uit aan de V.S. voor uitlevering van de heer Fethullah Gülen. Dinsdag 29 april jl. werd er een persverklaring door Alliance for Shared Values uitgegeven; een stichting die zichzelf omschrijft als centrale bron voor informatie over Fethullah Gülen en de Gülenbeweging. Hierin gaan zij in op het verzoek van de Turkse premier.
Klik hiervoor de hele verklaring getiteld ‘Ondermijning van de democratie door politiek gemotiveerde uitspraken van de Turkse premier’ (Engels).
De ontwikkeling van Turkije wordt door “een kleine groep binnen de uitvoerende tak van de overheid” belemmerd. De oplossing is een nieuwe grondwet. Dat stelt islamgeleerde Fethullah Gülen in een artikel dat gisteren is gepubliceerd in The Financial Times.
In het artikel benadrukt Gülen dat vertrouwen en stabiliteit van fundamenteel belang zijn voor de ontwikkeling van een natie en hoe de wereld haar waarneemt. Hij wijst erop dat in Turkije innig vertrouwen bestaat in een democratische en verantwoordelijke regering die de rechtsstaat respecteert. “Dat vertrouwen heeft Turkije in het afgelopen decennium opgebouwd. Tot voor kort werd het land dan ook gezien als een voorbeeld van een land dat bloeide met behoud van een democratische regering bestuurd door attente islamitische leiders. Dat is niet meer het geval. Een kleine groep binnen de uitvoerende tak van de overheid houdt de vooruitgang van het hele land in gijzeling. De steun van een breed segment van het Turkse publiek en de mogelijkheid van toetreding tot de Europese Unie, wordt nu verspild.”
Tot voor kort werd Turkije gezien als een voorbeeld van een land dat bloeide met behoud van een democratische regering bestuurd door attente islamitische leiders. Dat is niet meer het geval.
Gülen onderstreept dat EU-lidstaten en andere westerse landen felle kritiek hebben geuit op verschillende recente maatregelen van de Turkse regering. Daarbij noemt hij de wet die de minister van Justitie bevoegdheden geeft om rechters en officieren van justitie te benoemen en ‘disciplineren’, de wet om de internetvrijheid te beteugelen en het wetsvoorstel dat de inlichtingendienst vergaande bevoegdheden geeft, de soort bevoegdheden die opgeëist worden door dictatoriale regimes.
Gülen geeft aan dat vrijheid van denken en meningsuiting onmisbare ingrediënten zijn van de democratie. “De achterstand van Turkije op het gebied van de transparantie [van bestuur] en mediavrijheid ten opzichte van democratische landen, is teleurstellend”, vindt hij. Daarnaast stelt hij dat de dominantie van de politiek, die ooit genoten werd door het leger, nu plaats gemaakt lijkt te hebben voor “een hegemonie van de uitvoerende macht.” Volgens Gülen is het donkere schaduw dat geworpen is over Turkije “het resultaat van de arglistige profilering van bepaalde groepen Turkse burgers wegens hun visies, voortdurende verschuivingen van ambtenaren omwille van politieke belangen en een ongekende onderdrukking van de media, rechterlijke macht en het maatschappelijk middenveld”.
Alleen door zich in te zetten voor de universele rechten van de mens, de rechtsstaat en verantwoordelijk bestuur, kan de Turkse regering het binnenlandse vertrouwen herstellen en internationale respect herwinnen, benadrukt Gülen. Volgens Gülen moet die inzet zich ook richten op de invoering van een nieuwe, democratische grondwet, die opgesteld is door burgers. “Democratie is niet onverenigbaar met de islamitische beginselen van regeren. Inderdaad, de ethische doelstellingen van de islam, zoals de bescherming van het leven en de vrijheid van godsdienst, zijn het best gediend in een democratie waar burgers actief deelnemen aan de regering.”
De islamgeleerde wijst er verder op dat participanten van de sociale beweging Hizmet (letterlijk), die vandaag de dag onder vuur worden genomen door premier Recep Tayyip Erdoğan, zich sinds de jaren zeventig inzetten voor gelijke kansen voor iedereen. “Hun primaire motivatie is van intrinsieke aard, omdat ze zich gelukkig voelen met het geluk van anderen. Hizmet-participanten – en ik beschouw mezelf als een van hen – zijn geen politieke spelers en hebben geen belang bij de voorrechten van macht. Dat blijkt uit hun persoonlijke en financiële inzet voor humanitaire hulp, onderwijs en dialoog, evenals hun doelbewuste afwezigheid in de politiek.”
Dit bericht verscheen op 12 maart 2014 in Zaman Vandaag.
Fethullah Gülen’s pogingen tot islamitische reformatie
Door Victor Gaetan, 20 februari 2014[divider]
In een video die geplaatst werd op zijn website in december vorig jaar, riep de Turkse islamitische geleerde Fethullah Gülen God om de Turkse premier Recep Tayyip Erdoğan te vervloeken. Gülen, die sinds 1999 in ballingschap leeft in de Verenigde Staten, verklaarde in een preek uitgezonden op de Turkse televisie, “Zij die de dief niet zien, maar degenen achternazitten die proberen om de dief te vangen: moge God brand laten ontstaan in hun huizen, hun huizen ruïneren, hun eenheden breken.” Dit ging veel verder dan de normaal seculiere grenzen van het politieke debat in Turkije.
Maar als we alleen focussen op Gülen’s gebrek aan politieke glans dan missen we een belangrijk punt. Gülen en Erdoğan worden in het Westen beschreven als politieke rivalen, maar er was altijd meer op het spel in hun botsing dan aardse zaken. Terwijl Erdoğan vaak kon genieten van islamistische politieke retoriek, het is Gülen geweest die als een islamitische intellectueel geprobeerd heeft om actief bijdragen te leveren aan en een actieve moderne school van de islam te ontwikkelen, die de religie verzoent met de liberale democratie, wetenschappelijke rationalisme, oecumene, en het vrije ondernemerschap. Ongeacht wie de strijd om de politieke toekomst van Turkije wint, is het essentieel van belang dat de religieuze erfenis van Gülen bewaard wordt.
EGALITAIRE VERLICHTING
Erdoğan heeft herhaaldelijk Gülen en zijn religieuze beweging, die bekend staat als Hizmet (wat zich laat vertalen als Service), afgeschilderd als onderdeel van een politieke samenzwering, noemde het een “parallel staat” verantwoordelijk voor het initiëren van een reeks van corruptie onderzoeken tegen zijn regering. Deze beschuldigingen zijn onmogelijk te onderbouwen. Hizmet heeft geen formele lidmaatschap, geen hoofdkantoor, en geen hiërarchie, die het onmogelijk maakt om te weten of Gülenisten oververtegenwoordigd zijn in de rechtshandhaving en de rechterlijke macht, laat staan het orkestreren van een staatsgreep. Er zijn veel maatschappelijke organisaties in Turkije die expliciet gekoppeld zijn aan Gülen, maar, in overeenstemming met Gülen’s leer, steunen noch weigeren zij een politieke partij.
Gülen’s theologie ging hand in hand met de kapitalistische revolutie van Turkije. Nieuwe ondernemers van het land waren vrome moslims die zich geïnspireerd weten door Gülen’s leer om hun omarming van het vrije ondernemerschap, sterke democratische instellingen, en de dialoog en handel met andere geloven te rechtvaardigen.
Hoewel Gülen er altijd van uitgegaan is dat vrome moslims zich zouden moeten richten op de politiek, heeft hij al heel lang gewaarschuwd tegen het feit dat religie als een instrument wordt gebruikt om politieke macht na te streven. In die zin heeft Gülen de voetsporen van Said Nursi gevolgd, een grote Turkse geleerde van het soefisme, die een islamitische opleving in de late Ottomaanse periode en onder Atatürk’s republiek heeft geïnspireerd. Nursi’s 6000-pagina tellende commentaar op de Koran, Risale-i Nur (Verhandelingen van het Licht), stelde dat ware geestelijke kennis toegankelijk was voor alle moslims, zonder de begeleiding van een “meester”. Nursi beschouwde het materialisme als een vijand van de islam, maar ook hij pleitte voor het onderwijzen van moderne wetenschap in islamitische scholen.
Gülen heeft dezelfde fundamentele benadering onderschreven. Geboren in het oosten van Turkije in 1941, groeide hij op met het bestuderen van de Koran. Hij begon een moskee en een studiecentrum in de stad Izmir in de jaren 1960 te beheren. Voortbouwend op het concept van Nursi, wilde hij het religieuze geweten of innerlijke discipline versterken, maar Gülen benadrukte verder het belang van de publieke dienstverlening als een manier voor de gelovigen om God te verheerlijken, terwijl de zelfzuchtige impulsen onderdrukt moesten worden.
Deze leerstellingen waren in schril contrast met de politieke uitspraken van islamitische groeperingen, zoals de Moslim Broederschap, die terrein won in het Midden-Oosten in het midden van de twintigste eeuw. Waar de Broederschap het een religieuze verplichting vond om de staat te controleren en de islamitische wet de basis van jurisprudentie te maken, betoogde Gülen dat religie eerder leed onder politisering. Waar de Broederschap voorstelt dat jihad noodzakelijkerwijs een gewapende strijd is, benadrukt Gülen dat jihad een morele en geestelijke strijd is.
In 1970 werd Gülen gearresteerd door een nieuw geïnstalleerde militaire regering en zijn licentie om te preken werd ingetrokken. Maar zijn privégesprekken tegenover kleine groepen – in moskeeën, theaters, cafés en scholen – werden opgenomen en gedistribueerd. Gülen leende zijn groeiende faam aan een reeks van studentenhuizen, of “lichthuizen”, die particuliere voorbereidingscursussen verzorgden voor universitaire toelatingsexamens. In 1979 hebben nauwe vrienden van Gülen een uitgeverij opgericht, zodat hij aan zijn groeiende aantal studenten studiemateriaal kon bieden. Yamanlar College in Izmir, de eerste Gülen geïnspireerde particuliere middelbare school, volgde in 1982. In 1983 had hij brede nationale aanhang.
Vandaag de dag runnen Gülen sympathisanten meer dan 1.500 scholen en universiteiten in 120 landen, waaronder Afghanistan, Oostenrijk, Bosnië, Indonesië, Japan, Mexico, Soedan en de Verenigde Staten.(In Texas alleen beheren Gülen aanhangers 26 openbare privé scholen.) De Gülen beweging biedt talloze beurzen voor de armen om hun onderwijs te kunnen volgen, die meestal de nadruk leggen op wetenschap en wiskunde. Door bij te dragen als vrijwilliger of financierder aan onderwijsnetwerk van de beweging, zijn de supporters ook bezig met een vorm van liefdadigheid.
Zijn inzet voor het onderwijs als de belangrijkste oplossing voor de problemen die de meeste islamitische samenlevingen teistert, is de meest concrete uiting van religieuze leerstellingen van Gülen. Op basis van heilige teksten van de islam – de Koran, Hadith (woorden van de Profeet), en Sira (biografie van de Profeet) – evenals Turkse en Ottomaanse culturele traditie, heeft Gülen een duidelijke vorm van de islamitische theologie ontwikkeld, die maatschappelijke betrokkenheid, niet politiek engagement, in het centrum plaatst.
De Utah-gebaseerde politicoloog Hakan Yavuz, auteur van Toward an Islamic Enlightenment: The Gulen Movement, [Naar een islamitische Verlichting: De Gülen beweging], ziet vier kenmerkende karakteristieken in het project van Gülen. Ten eerste, Gülen benadrukt dat vroomheid van een gelovige kan gemeten worden door zijn concrete daden, in het bijzonder, de mate waarin de persoon de menselijke conditie verbetert. Ten tweede, Gülen stelt dat de islam een oecumenische religie moet zijn. Moslims, gelooft hij, zijn verplicht om een consensus in hun gemeenschappen te zoeken en dienen sociale participatie en dialoog met andere groepen te waarderen. (Gülen beweging heeft een bijzondere nadruk gelegd op de interreligieuze dialoog, vooral met de christenen en joden.)
Ten derde, Gülen leert de onschendbaarheid van individuele rechten. Religieuze betrokkenheid, onderschrijft hij, moet vrijwillig zijn, dat is een reden dat Gülen’s volgelingen meestal aangeduid worden als “vrijwilligers” en hun totale aantallen zijn nooit officieel geteld. Ten slotte, de Gülen beweging onderschrijft kritisch denken als basis voor de kennis die God verheerlijkt, in plaats van als iets dat openbaring tegenspreekt. Wetenschap, leert Gülen, is een middel voor moslims om hun religieuze plicht na te komen om de economische toestand van hun samenleving te verbeteren.
In de mate dat Gülen iets over de politiek te zeggen heeft gehad, is dat de politiek bijna altijd in dienst van de bevordering van de democratie en culturele tolerantie is geweest. Gevraagd door The New York Times over zijn houding ten opzichte van de Turkse regering, antwoordde Gülen , “Ik heb altijd aan de kant van de rechtsstaat gestaan en ik geloof ook in het belang van het delen van goede ideeën met de bewindvoerders van de staat, die een toekomst voor het land beloven. Dienovereenkomstig, ongeacht wie de leiding heeft, probeer ik respect te betuigen aan die staatslieden, houd een redelijke mate van nabijheid en koester een positieve houding ten opzichte van hen”. Hij heeft ook gewezen op het belang van het behoud van een gezonde burgermaatschappij buiten de controle van de staat om. Privéscholen, particuliere ondernemingen, vrijwilligerswerk – dat waren de instellingen die Turkije nodig heeft als Turkije zijn traditioneel inclusieve cultuur wenst te behouden.
Gülen’s theologie ging hand in hand met de kapitalistische revolutie van Turkije, die werd aangewakkerd door economische deregulering in de jaren ‘80. Nieuwe ondernemers van het land waren vrome moslims die op basis van Gülen’s leer hun omarming van het vrije ondernemerschap, sterke democratische instellingen, en de dialoog en handel met andere religies en etnische groepen te rechtvaardigen. Gülen, op zijn beurt, drong bij deze nieuwe kapitalistische klasse aan om hard te werken en te slagen – niet voor persoonlijk gewin, maar om het geestelijk welzijn van de samenleving te verbeteren. De profeet Mohammed was ook een koopman, herinnerde hij hen.
Gülen heeft laten zien dat hij zal weigeren zich te laten intimideren, maar het is nog steeds een open vraag of zijn beweging niet aflatende campagne van de AKP tegen haar kan weerstaan.
VERSTANDSHUWELIJK
Het mag dan ook geen verrassing zijn dat de Gülen beweging een potentiële bondgenoot zag in Erdoğan’s AKP partij. In 2002, onder de AKP vlag, sprak Erdoğan zich uit ten gunste van een grotere religieuze en economische vrijheden. Net als de AKP, had de Gülen beweging het leger en de oude seculiere economische elite beschreven als belemmeringen voor die vrijheden. Hoewel de Gülenisten nooit een expliciete goedkeuring hebben aangeboden, leek zij enthousiast om samen te werken met de AKP. Nadat Erdoğan had gewonnen, steunde de AKP (evenals de ambtenaren van het ministerie van Justitie van wie gezegd wordt dat ze aangesloten zijn bij de Gülenisten) een reeks rechtszaken waardoor honderden militairen en zakenlieden in de gevangenis belandden. (Hoewel er vele gebreken in de methoden van de rechtszaken waren, lag de schuld voornamelijk op de schouders van de AKP, die als enige bevoegd was om de zaken te leiden.)
Maar de alliantie duurde niet lang. De AKP en de Gülenisten hebben fundamenteel verschillende opvattingen over de Turkse identiteit en hoe die zich verhoudt tot de islam. De AKP heeft haar wortels in de ideologie van de ‘Nationale Visie van Turkije’, die oorspronkelijk werd voorgestaan door voormalige Turkse premier Necmettin Erbakan in zijn manifest Milli Görüs(Nationale Visie), gepubliceerd in 1969. Erbakan stelde dat Turkije zich van het Westen weg moest draaien en een politieke, economische en militaire unie smeden met moslimlanden. Volgens deze opvatting geniet de nationale kracht, vooral uitgedrukt in conflict met het Westen, een grotere prioriteit dan gezonde democratische instellingen. Erbakan is nog steeds een duidelijke bron van inspiratie voor de AKP in het algemeen en voor Erdoğan in het bijzonder. Toen Erbakan overleed in 2011, onderbrak Erdoğan een reis naar Europa om zich te haasten voor zijn begrafenis , bijgewoond door honderdduizenden in Istanbul. Duitslands meest invloedrijke Turkse islamitische organisatie is een Milli Görüsgemeenschap die Erdoğan heeft aangemoedigd om westerse assimilatie te weerstaan, in overeenstemming met de leer van Erbakan.
Voorspelbaar als het is, botsten Hizmet en de AKP met elkaar over oorlogszuchtige buitenlandse politiek en ondemocratische binnenlandse manoeuvres van Erdoğan. Toen een Turkse NGO had geprobeerd om Israëlische blokkade van Gaza te doorbreken en geconfronteerd werd door de Israëlische marine (resulterend in negen doden), reageerde Erdoğan door Israël te beschuldigen van terrorisme en genocide. Gülen reageerde op Erdoğan’s strijdlust, door deze niet “vruchtbaar” te noemen, en voegde eraan toe dat hij Israël om toestemming had moeten vragen voor zijn goede doelen als hij de bevolking van Gaza wil helpen.
Een ander punt van geschil was Turkije’s relatie met de Europese Unie geweest. Als een sterke voorstander van nauwere banden met Europa, werd de Gülen beweging gefrustreerd door Erdoğan’s terughoudendheid om meer serieuze toetredingsonderhandelingen met de EU te voeren. Het door Erdoğan gevoerde beleid, zoals de wetgeving die toegang tot internet beperkt en het verminderen van de onafhankelijkheid van de openbare aanklagers, die lijken bedoeld om EU-functionarissen tegen te werken. Gülenisten zijn ook bezorgd over de steun van Erdoğan aan de Egyptische Moslim Broederschap.
Vrijheid van meningsuiting is altijd een punt van kritiek geweest voor de Gülen beweging, zo heeft zij zich ook uitgesproken tegen Erdoğan’s vervolging van journalisten en zijn bredere minachting voor democratische dialoog. Volgens het ‘Committee to Protect Journalists’ heeft Turkije meer journalisten opgesloten in de afgelopen twee jaar dan enig ander land in de wereld. (Iran en China volgen Turkije op de hielen.) Gülen sympathisant Alp Aslandogan, voorzitter van de New York-gebaseerde Alliantie voor gedeelde waarden, een non-profit koepelorganisatie voor de bij Hizmet aangesloten groepen, vertelde over de “intimidatie, inspecties en boetes” waarmee de uitgevers nu geconfronteerd worden. “Media groep eigenaren krijgen te maken met bedreigingen voor hun bedrijven. Nooit heeft in de Turkse geschiedenis een enkele persoon of partij een dergelijk niveau van mediaonderdanigheid bereikt”.
De reactie van Erdoğan op de Gezi Park protesten van afgelopen zomer moet bijzonder problematisch zijn geweest voor de Gülenisten. In zekere zin was, de diverse groep van demonstranten, die oorspronkelijk verzameld zijn om tegen de sloop van een park in Istanbul te demonstreren, het soort model dat zich bezighoudt met pluralistische maatschappelijke organisaties hetgeen door Gülenisten gepropageerd wordt. Erdoğan had besloten om de politie te gelasten de protesten met geweld te verjagen, wat resulteerde in dagen van gewelddadige confrontatie. Gülen legde de schuld bij Erdoğan voor het niet bij voorbaat luisteren naar de eisen van de demonstranten. Dat lijkt Erdoğan te hebben overtuigd om direct de oorlog te verklaren aan de Gülen beweging. In september kondigde Erdoğan aan dat de regering van plan was om alle particuliere scholen die de studenten helpen bij het voorbereiden op universitaire examens te sluiten: de Gülen beweging runt ongeveer 20 procent van deze scholen in Turkije en zij vertegenwoordigen een belangrijke bron van inkomsten, maar ook een van de belangrijkste manieren waarop Gülen’s ideeën aan het publiek worden geïntroduceerd.
Erdoğan en de AKP hebben zich voorgenomen om de beweging van Gülen af te schilderen als een op macht beluste samenzwering. Maar er is weinig bewijs voor een onderliggende drang naar macht van de Gülenisten. De beweging is trouw gebleven aan haar leringen door enorme financiële middelen en aandacht voor lopende scholen, liefdadigheidsorganisaties, en mediaorganisaties, in Turkije en in het buitenland te besteden. Gülenisten hebben geen gezamenlijke druk uitgeoefend om de AKP te infiltreren of een zetel in het parlement voor hun eigen leden te bemachtigen. Gülenisten hebben regelmatig de corruptie van de AKP aan de kaak gesteld als een schending van de islamitische ethiek en Hizmet principes. Er is geen reden om aan te nemen dat deze kritiek tegen de nominale waarde is.
Gülen heeft laten zien dat hij zal weigeren zich te laten intimideren, maar het is nog steeds een open vraag of zijn beweging de niet aflatende campagne van de AKP tegen haar kan weerstaan. Erdoğan is duidelijk van plan om de Gülen beweging te marginaliseren, zelfs ten koste van de rechtsstaat in Turkije. Deze week heeft president Abdullah Gul een wet ondertekend die de overheid toestaat om, zonder een gerechtelijk bevel, de toegang tot een website te blokkeren. Vorige week nam het parlement een wetsvoorstel aan, waardoor de uitvoerende macht de volledige controle over de rechterlijke macht krijgt en de regering het recht geeft om willekeurig de openbare aanklagers te benoemen en te ontslaan.
Turkije zou duidelijk worden geschaad indien Gülen’s leringen over tolerantie en individuele rechten met succes zouden worden verlaten. Maar het verlies voor de islamitische cultuur zou een nog grotere tragedie zijn.
Wat zijn de redenen voor de toegenomen spanningen tussen de AKP en de Gülenbeweging?
Wat is de kijk van de Hizmetbeweging op politiek en politieke partijen?
Hoe was de relatie met de AKP in het verleden en waarom is er nu sprake van zo’n groot conflict?
Hoe zien de komende maanden eruit, wat kunnen we nog verwachten?
Is er een gevecht tussen de AKP en de Gülenbeweging wat betreft de Gaza flotilla incident en het Midden-Oosten beleid van de Turkse overheid?
Is de Gülenbeweging een alliantie met Israël en de V.S. aangegaan?
Deze en nog meer vragen worden beantwoord door Mustafa Yesil, de voorzitter van de Journalisten en Schrijvers stichting (GYV), waar Fethullah Gülen de erevoorzitter van is.
Fethullah Gülen’s interview met The Wall Street Journal
Door: Joe Parkinson en Jay Solomon
1. De minister-president heeft U en de Hizmetbeweging herhaaldelijk aangevallen in de afgelopen weken. Gelooft U dat uw alliantie met zijn factie van de AKP nu definitief ten einde is?
Als we al over een alliantie kunnen praten, dan was het alleen rond gemeenschappelijke waarden zoals democratie, universele mensenrechten en vrijheden – nooit rond politieke partijen of kandidaten. Tijdens het grondwettelijk referendum in 2010 zei ik dat als deze democratische hervormingen, die in overeenstemming zijn met de eisen van de Europese Unie voor het lidmaatschap, reeds eerder werden uitgevoerd door de oppositiepartij CHP, dan zou ik ook hen gesteund hebben.
Een breed spectrum van de Turkse mensen, waaronder Hizmet deelnemers, hebben de AKP ondersteund voor democratiseringshervormingen, voor het beëindigen van de militaire voogdij op de politiek en voor de vooruitgang van Turkije in het EU-toetredingsproces. We hebben altijd gesteund waarvan we veronderstelden dat het juist was en in overeenstemming met de democratische principes. Maar we hebben ook bekritiseerd wat we als verkeerd zagen en in strijd was met deze beginselen.
Onze waarden en houding zijn niet veranderd. We zullen blijven pleiten voor de democratie. Of de houding of acties van de politieke spelers in overeenstemming zijn met hun eerdere prestaties moet door het Turkse volk en onpartijdige waarnemers worden besloten.
2. U heeft tien jaar lang samenwerking gehad met de heer Erdoğan – wat is het moment dat U het meest over zijn leiderschap teleurgesteld heeft?
Gewoon om nogmaals te verduidelijken, als we over een alliantie kunnen praten, dan was het op waarden en principes gebaseerd. Gedurende de AKP periode steunden wij democratiseringshervormingen en bekritiseerden antidemocratische acties. Bijvoorbeeld, in 2005 hebben we kritiek geuit op het ontwerp van antiterreurwet die misdrijven voor terreur te ruim omschreef en het schaden van vrijheden riskeerde.
In de periode tussen 2003 en 2010 was de algemene trend in de richting van democratische hervormingen en een breed spectrum van de Turkse bevolking steunde hen. Dit was duidelijk tijdens het grondwettelijk referendum van 2010, dat 58% goedkeuring heeft gekregen. Turkije heeft inderdaad economische en democratische vooruitgang geboekt in de afgelopen 15 jaar.
Maar we zouden graag dat deze democratiseringshervormingen voortgezet werden. Turkse mensen die de grondwetswijzigingen van 2010 met de uitdrukking “goed maar niet voldoende” ondersteund hebben, zijn nu boos omdat in de laatste twee jaar de democratische vooruitgang teruggedraaid wordt. Een nieuwe, burgerlijk-opgestelde, democratische grondwet zou de democratische winsten consolideren en zou Turkije verankeren aan de democratische waarden van de EU. Helaas is die inspanning nu verlaten.
3. Wat is uw reactie op de acties van de minister-president om de leiding van de politie te zuiveren?
Indien de leden van de politie of een andere overheidsinstantie de wetten van het land of de regels van hun instellingen hebben overtreden, dan kan niemand dergelijke daden verdedigen en ze moeten worden onderworpen aan juridische of institutionele onderzoeken. Indien echter, als ze niets illegaals hebben gedaan en ze hun institutionele regels niet hebben overtreden, en als ze gewoon worden geprofileerd op basis van hun levensbeschouwing of affiniteiten, en onderworpen worden aan discriminerende behandeling, dan is een dergelijke behandeling niet te rijmen met democratie, rechtsstaat en universele mensenrechten.
Als ambtenaren wetten overtreden, zouden ze aan onderzoek moeten worden onderworpen
Schuifelgang en zuiveringen op basis van ideologie, sympathie of wereldbeelden was een praktijk van het verleden die de huidige regerende partij beloofde om ermee te stoppen terwijl zij campagne voerde voor de verkiezingen. Het is ironisch dat de leden van de politie en justitie die een paar maanden geleden werden toegejuicht als helden, nu geschuifeld worden in het midden van de winter zonder enig onderzoek.
4. Wat is de reden dat de Hizmetbeweging haar studenten actief heeft aangemoedigd om een carrière bij de politie en de rechterlijke macht te kiezen?
Laten we allereerst het uitgangspunt in de vraag corrigeren. Ik kan alleen spreken over mijn persoonlijke belangenbehartiging, die in het algemeen is gericht aan Turkse publiek. Ik heb altijd geloofd dat het onderwijs de beste manier is om mensen op te voeden en een solide basis voor een samenleving te bouwen. Elk sociaal probleem begint bij het individu en kan op de lange termijn op het niveau van het individu worden opgelost. Oplossingen op systemische, institutionele of beleidsniveau zijn gedoemd te mislukken wanneer het individu wordt verwaarloosd. Daarom is mijn eerste en belangrijkste pleidooi voor het onderwijs geweest.
Het is ook de reden waarom veel mensen die het met mijn ideeën konden vinden verschillende typen onderwijsinstellingen hebben opgericht van schoolinternaten tot centra voor examenvoorbereiding, van particuliere scholen tot centra voor gratis huiswerkbegeleiding. Deze instellingen realiseren voor een breder segment van de samenleving toegang tot goed onderwijs, die tot nu toe alleen beschikbaar was voor enkele bevoorrechten. Ik heb Turkse mensen aangemoedigd om zich in alle facetten van de Turkse samenleving en in elke orgaan van hun land te laten vertegenwoordigen, omdat het belangrijk is dat deze instellingen de diversiteit van de samenleving weerspiegelen. Maar de keuzes die worden gemaakt door studenten en hun ouders worden gevormd door vele factoren, zoals werkgelegenheid en de verwachte kans op opwaartse mobiliteit. Ik ben niet zeker hoe invloedrijk mijn pleidooi is geweest als een factor die deze gezinnen hebben overwogen.
Over de door Hizmet deelnemers opgerichte instellingen, heb ik geen nauwkeurige beoordeling van de carrièrekeuzes van hun afgestudeerden. Maar in tegenstelling tot wat u misschien denkt, is het voor de studenten die denken aan een carrière in de velden die u (politie of justitie) noemde, historisch gezien een mogelijke oorzaak van discriminatie geweest aan dergelijke instellingen te zijn afgestudeerd.
5. De regering heeft aangegeven om de vonnissen tegen de militairen, die beschuldigd werden van het beramen van staatsgrepen, opnieuw te willen beoordelen – bent U bang dat ze een nieuwe alliantie tegen uw volgelingen aan het creëren zijn? Wat is uw strategie om dit tegen te gaan?
Herhaling van het proces in het licht van nieuwe bewijsgegevens of opsporing van onregelmatigheden in de gerechtelijke procedure is een universeel mensenrecht. Als nieuw bewijs is opgedoken, of is vastgesteld dat de juridische procedure gebrekkig was, dan is een nieuw proces een wettelijk recht. Niemand wil en kan een onschuldig persoon onterecht straffen.
Echter, als het de bedoeling is om de uitspraken van duizenden zaken volledig af te schaffen, dan zou een dergelijke stap zowel de geloofwaardigheid van het rechtssysteem ondermijnen als de democratische verworvenheden van de afgelopen tien jaar achteruit doen gaan. Het zou heel moeilijk zijn om een dergelijke stap te verklaren tegenover de 58% van de Turkse bevolking die de grondwetswijzigingen van 2010 ondersteunde, die het mogelijk maakte om de voormalige coupplegers voor het eerst in de Turkse geschiedenis in burgerlijke rechtbanken te vervolgen. Het zou ook een ironie presenteren als de leiders van de huidige regering die jarenlang deze zaken als een triomf van de democratie verdedigden en volgens hun woorden de dappere officieren van justitie en rechters, die daar aan deelnamen prezen. Er zijn ook nieuwsberichten van de politieke leiders die opscheppen over de onderwerping van de militaire leiding aan de civiele autoriteit.
Er is ook een element van onoprechtheid hier.
De huidige retoriek, waarop deze zaken in diskrediet worden gebracht en toegeschreven aan een bepaalde groep binnen de rechterlijke macht, vormt een schril contrast met de retoriek van de politieke leiders tijdens hun tien jaar van het bestuur. Er is ook een element van onoprechtheid hier. Toen de directeur van de Turkse inlichtingendienst (MIT) door een officier van justitie werd benaderd voor bevraging over de vermeende deelname van inlichtingenofficieren in de terroristische daden van KCK / PKK-eenheden, had de regering onmiddellijk een wet aangenomen die de goedkeuring van de premier vereiste voor het onderzoeken van de intelligentie directeur. Terwijl de regerende partij zeker de kracht had om dit te doen, hebben ze een soortgelijke wet die dezelfde bescherming brengt voor de verdachte chef van de generale staf of legeraanvoerders niet laten passeren. Deze inconsistentie toont aan dat de recente retoriek van opnieuw berechten eerder politiek gemotiveerd is dan in plaats van een verlangen naar gerechtigheid voor militaire officieren.
Indien het wordt uitgevoerd, dan zou een dergelijke stap een klap voor de democratische hervormingen van de afgelopen decennia zijn. Het zou een dramatische ommekeer zijn van de inspanning om de voogdij van de militairen op de democratische instellingen te verwijderen. In de Turkse geschiedenis zijn er vier gekozen regeringen omvergeworpen door militaire staatsgrepen in meer dan een halve eeuw.
6. De regering heeft het gemunt op een scala van bedrijven van Koc tot Dogan, door ze met fiscale boetes te slaan toen hun politieke houding in contrast met de heer Erdoğan was. Ziet U een bedreiging voor bedrijven geleid door Hizmet volgelingen in het licht van de recente gebeurtenissen?
Uit de nieuwsberichten leer ik dat wat je bedoelde niet langer een bedreiging is, het is de realiteit. De Koza groep, Istikbal groep en Bank Asya waren doelwit van verschillende vormen van buitengewone inspecties, boetes, annuleringen van vergunningen, en massale ongeplande fonds onttrekkingen, hetgeen werd gevolgd door negatieve campagne tegen de bank in bepaalde nieuwsuitzendingen en verkooppunten die bekend staan als dicht bij de regerende partij te zijn.
7. President Gul wordt gezien als een gematigde leider die verschillende facties, variërend van conservatieven tot liberalen en Hizmet bij elkaar kan brengen. Zou U voorstander zijn van een AKP die door de heer Gul als premier wordt geleid of denkt U dat hij meer nuttig is om het land als president te besturen? Vindt U bij de heer Gul een meer sympathieke audiëntie in vergelijking met de heer Erdoğan?
We hebben altijd geprobeerd om de zelfde nabijheid van alle politieke partijen te handhaven. Als een civiele maatschappelijke beweging, hebben we nooit gepleit voor het ondersteunen van een partij of een kandidaat. Maar individuele Hizmet deelnemers hebben bepaalde partijen en kandidaten dichter bij hun overtuigingen en waarden gevonden en steunden hen uit hun vrije wil.
De heer Gul is momenteel onze president. Het zou ongepast zijn voor ons om te speculeren over toekomstige scenario’s van zijn naam.
8.Veel van Uw supporters in de media zijn zeer positief over het CHP-leiderschap in de afgelopen weken geweest – denkt U dat een alliantie tussen Hizmet en CHP waarschijnlijk is tijdens de komende verkiezingen cyclus?
Nogmaals, we hebben nooit een alliantie of partnerschap gevormd met een politieke partij of kandidaat. Onze steun of kritiek is altijd rond waarden geweest. Een dergelijke alliantie zal ook in de toekomst niet worden aangegaan. Als een civiel maatschappelijke acteur, is het noodzakelijk voor ons om open te staan voor iedereen in de samenleving. Maar onze waarden zijn duidelijk. Democratie, universele mensenrechten en vrijheden, transparant en verantwoordelijk bestuur, vallen onder deze waarden.
Notice: Trying to access array offset on value of type bool in /www/wp-content/themes/Divi/epanel/custom_functions.php on line 499
Openbare Verklaring van de Stichting voor Journalisten en Schrijvers omtrent de recente ontwikkelingen in Turkije
30-12-2013
De strijd tegen de corruptie is een van de kwesties die door het publiek over de hele wereld nauwlettend en graag gevolgd wordt. Het ligt voor de hand dat de regeringen in Turkije die tot nu toe verwikkeld raken bij corruptieschandalen en waarvan het publieke geweten het vermoeden krijgt dat deze regeringen niet adequaat optreden tegen de corruptie hun geloofwaardigheid en hun krediet bij het volk verliezen. Het is van essentieel belang dat de beschuldigingen van corruptie die in deze dagen nauwlettend en met volle nieuwsgierigheid gevolgd wordt door het publiek, zoals dat hoort in alle democratische landen, zowel door de rechterlijke macht als door de media op de meest effectieve manier vervolgd wordt.
Het is van belang dat vooral door de regering, maar ook alle betrokken personen en instanties respectabel wordt omgegaan met de besluiten van de rechterlijke macht, die conform de grondwet en de wetten namens het volk worden genomen, zodat het publieke geweten ervan overtuigd wordt dat gerechtigheid bewerkstelligd is.
“Te beweren dat de Hizmetbeweging achter het lopende onderzoek zou zijn, is een schandelijke laster.”
Beweringen dat onze erevoorzitter de heer Fethullah Gülen en de Hizmetbeweging banden zouden hebben met “de openbare aanklagers” die het onderzoek naar corruptie voeren en “lakeien van buitenlandse mogendheden” zouden zijn en dat ze daarom deze zaken geopend zouden hebben is een schandalige laster.
Daarnaast is het verdraaid weergeven van nieuws over zelfs de transparante vergaderingen van onze stichting met het doel om zowel Turkije als de activiteiten die ontplooid worden door de vrijwilligers van de Hizmetbeweging aan de hele wereld te vertellen, door de media die dicht bij de regering zijn, als “verraad”, “spionage”, “samenwerken met internationale duister machten” zijn belachelijke samenzweringstheorieën en beschuldigingen die onverenigbaar zijn met oprechtheid.
Anders zouden we iedereen die met dergelijke activiteiten bezig zijn met spionage en landverraad kunnen beschuldigen waardoor we het land mee zullen sleuren in een onontwarbare krankzinnigheid.
“Er is absoluut geen sprake van vijandigheid van de Hizmetbeweging jegens de AK-partij.”
Er bestaat geen vijandigheid van de heer Gülen en de Hizmetbeweging jegens de AK-partij, die het land veel diensten heeft bewezen. De Hizmetbeweging heeft de AK-partij openlijk gesteund in al haar pogingen om het democratiseringsproces tussen de jaren 2002-2011 te realiseren. Echter, in het besturen, acties en non-acties van de heer Erdogan en zijn partij is er sinds de verkiezingen van 2011 een significant verschil opgetreden. De vertraging van het EU-proces, het voorstel van een presidentieel systeem dat de scheiding der machten doet eroderen, het geleidelijk beperken van de mediavrijheid, het verzwakken van de parlementaire controle, het feit dat de Rekenkamer niet meer in staat is om haar taken uit te voeren, de toename van de tekenen van een autoritair regime, last but not least het ingrijpen in het rechtssysteem, heeft zelfs bij de nuchtere AK-partij supporters geleid tot ernstige bezorgdheid over de toekomst van het land.
Het is niet realistisch om te beweren dat deze discussies en kritieken, die ook door de Hizmetbeweging gedeeld en dikwijls verwoord worden, zouden zijn begonnen met de ontwikkelingen rond het verbieden van de scholen die leerlingen voorbereiden op toelatingsexamens van de universiteiten. Reeds lang voordat de discussies rond het verbieden van deze voorbereidingsscholen begonnen, heeft onze Stichting haar zorgen met name over de mediavrijheid, met inbegrip van de vertraging van de hervormingen in Turkije en de neigingen tot autoritaire regime met de publieke opinie gedeeld.
“We zijn bezorgd dat de straatprotesten aanleiding kunnen geven tot een reeks van provocaties.”
Het beeld dat er ontstaan is dat door de regering openlijk ingegrepen wordt bij de rechterlijke macht, die het onderzoek naar de corruptieschandalen leidt, dat er ingegrepen werd bij de politie die in opdracht van de rechterlijke macht werkt, maar ook de nieuwe benoemingen bij de politie, waardoor de politie haar taak van rechtshandhaving niet meer wil en kan vervullen, heeft bij veel mensen terecht reacties veroorzaakt.
Vreedzame straatprotesten, die in overeenstemming met de wetten worden gevoerd, zijn een democratisch recht, zolang deze zich niet lenen aan geweld. Echter, het beeld dat de regering toont alsof er onverdraagzaamheid is jegens de rechterlijke macht en de dagelijkse zeer polariserende uitspraken die in deze dagen tot meer spanningen leiden, hoewel deze vreedzaam en gerechtvaardigd zijn, maakt ons bezorgd dat dit soort straatprotesten tot provocaties zullen leiden.
We maken ons duidelijk zorgen dat de protestacties ons land in een chaotische toestand zullen brengen. Het kan ertoe leiden dat, als de vreedzame straatprotesten, die bedoeld zijn om tegen de corruptie te protesteren gesaboteerd worden, de corruptieagenda verdoezelen, en precies het tegenovergestelde van het beoogde resultaat leveren. In deze context nodigen we de regering uit, zoals we ook bij de protesten in het kader van de Taksimplein hebben verklaard, om voorzichtig en bedachtzaam te regeren en op te treden als de regering van 76 miljoen inwoners, inclusief de protestgangers. We roepen op dezelfde manier ook de activisten op om zich te beperken tot vreedzame methoden.
“Parallelle staat is onaanvaardbaar in een democratisch land. Als er een dergelijke structuur bestaat moet de regering dit met bewijsmateriaal openbaar maken.”
Aan de andere kant geven de onbewezen en te abstracte beschuldigingen zoals de “junta van de rechterlijke macht”, “parallelle staat”, “autonome structuur”, “spion”, “spionage” die samen met het corruptie onderzoek, zowel door de overheid als de media die dicht bij de overheid staan steeds luider geuit worden, de indruk dat het onderzoek verhuld wordt.
Als er hieromtrent aanwijzingen zijn in handen van de overheid moeten deze onmiddellijk aan de rechterlijke macht overhandigd worden. Dit hebben we reeds in onze uitspraken in Augustus ook openlijk verwoord. Echter in plaats van dit te doen, wordt er door middel van abstracte en onbewezen beschuldigingen de Hizmetbeweging, die miljoenen sympathisanten, mensen die haar waarderen en vrijwilligers telt, afgeschilderd als “de pionnen of de spionnen van buitenlandse duistere machten”, “een smerige bende, wiens handen afgehakt dient te worden”. Dit is niets anders dan, op zijn mildst, oneerlijk.
Het is duidelijk dat de persoonlijke rechten van de verdachten, die beschuldigd worden van corruptie, geschonden wordt om ze bij voorbaat schuldig te verklaren omdat ze onschuldig zijn zolang het tegendeel bewezen is. Echter, op dezelfde manier is het onrechtvaardig en valt het niet te rijmen met logische verstand, rede en oprechtheid, om zonder een beroep te doen op eventuele juridische en democratische beginselen om een grote gemeenschap die miljoenen sympathisanten heeft, te bestempelen met bende of criminele organisatie.
Zoals we keer op keer hebben uitgedrukt is het uiterst belachelijk om de Hizmetbeweging, die een civil society beweging is, te beschuldigen met het vestigen van een “voogdij” op de overheid of een “aandeel” te claimen van de regering. Het beschuldigen van elke advies, kritiek, verzoek of het verdedigen van de rechten van de groepen uit de maatschappij alsof ze uit zijn op macht en hen als op macht beluste, bij de politiek betrokken organisatie, en tegen hen te zeggen “bemoei je niet met de politiek”, “ga dan zelf een politieke partij oprichten”, “wacht op de verkiezingen”, “ga niet door krantenkoppen de nationale wil onder druk zetten” strookt niet met de geest, normen en waarden van het democratische systeem en is evenwel onaanvaardbaar.
“Elke vorm van voogdij is onaanvaardbaar”
Het is vanzelfsprekend dat in een democratisch land mensen hun wettelijke en legale burgerlijke rechten benutten en in overeenstemming met het principe van bevoegdheid tot de bureaucratie toetreden. Evenwel is het logisch en aanvaardbaar dat er mensen zijn die met de Hizmetbeweging sympathiseren en ervan houden. Wet kijkt naar concrete acties. Het kan niet uitgelegd worden met goede wil om de mensen die, ongeacht welke mening en levensstijl de burgers koesteren, conform de wetten van het land een functie bekleden op alle niveaus van de staat, te beschuldigen met “het overmeesteren van de staat”, “infiltreren in de staat”, “vestigen van voogdij” of “parallelle regering”. Gedurende de periode van de militaire voogdij is de heer Gülen, met identieke verwijten beschuldigd, acht jaar lang tegen hem geprocedeerd en is uiteindelijk vrijgesproken van alle aanklachten.
Natuurlijk is het zo dat de bureaucraten, de (wettelijke) bevelen van hun gekozen bestuurders en toezichthouders moeten gehoorzamen en alleen hun bevelen op te volgen. De administratieve handelingen van de door het volk gekozen regeringen moeten uiteraard gerespecteerd worden; maar zoals de informatie en documenten, die ook publiekelijk bekend zijn en die niet weersproken zijn, ook onthullen, worden de mensen op een onrechtmatige manier in verband gebracht met de Hizmetbeweging, die overigens een grondwettelijke misdaad is, en op een zwarte lijst gezet en vervolgens op grond van verkregen informatie van inlichtingendiensten waarvan de criteria onbekend zijn, op een onrechtmatige manier geëlimineerd. Dit is zowel ondemocratisch als in strijd met de meest elementaire mensenrechten.
“Wat voor een Turkije”
Zowel onze erevoorzitter de heer Fethullah Gülen, als de Hizmetbeweging als wel onze Stichting hebben keer op keer niet alleen geëist dat de EU-hervormingen worden doorgevoerd, volledig democratische Turkije wordt opgebouwd, de volledige suprematie van het recht in de ruimste zin van het woord gevestigd wordt, de meest gevorderde staat van de mensenrechten gerealiseerd wordt, de gelijkheid van iedereen niet alleen in theorie maar ook in de praktische uitvoering van de wet gepraktiseerd wordt, civiele grondwet, een transparante staat, die ter verantwoording geroepen kan worden, maar zich ook ingezet, met inbegrip van de inspanningen voor het grondwettelijk referendum, met alle activiteiten en projecten, voor de realisatie van deze doelen.
Nogmaals, het is duidelijk een irrationeel en onlogisch eis dat, degenen die de staat willen overmeesteren of een parallelle, autonome structuur in de staat willen vestigen. Want de grootste obstakel voor deze eisen van een parallelle structuur, of de overmeestering van de staat door een duistere kliek, waarvan de intenties onduidelijk zijn, is een volledig democratische en transparante rechtsstaat die, conform de EU-normen, verantwoording kan afleggen tegen zowel het parlement, de rechterlijke macht en de Rekenkamer, alsmede de media en de publieke opinie.
Wiens inspanningen al dan niet in deze richting is, staat ter beoordeling van de waardering van het publiek.
