Interview met Hakan Yavuz, Nilgün Cerrahoglu, Milliyet 18 september 1996

“De tolerantie van Fethullah Gülen en de waarde die hij toekent aan de mens zijn prijzenswaardig. Ik ben naar de scholen in de Fergana Vallei geweest en heb daar veldonderzoek verricht. Het was voor mij een bron van trots. Gülens benadering en analyse van de Islam kan een oplossing bieden voor hedendaagse behoeften. Gülen, is een met zijn oren naar de Koran en de Soennah, en met zijn ogen naar actuele thema’s gerichte eigentijdse moslimgeleerde en intellectueel.”

Gulen en onderwijs

Fethullah Gülen en de “ Gülen scholen”
Prof. Thomas Michel, SJ • J 8 februari 2003 (samenvatting)

… In plaats van de werken van Fethullah Gülen te bestuderen op gebied van onderwijs en pedagogiek en op die manier inzicht proberen te krijgen in wat men een deductieve
aanpak zou kunnen noemen, hoe hij deze principes in de praktijk heeft gebracht, heb ik kennis gemaakt met de onderwijsinstellingen in de praktijk. Deze instellingen werden in uitvoering gebracht door de deelnemers van de beweging, welke geleid wordt door de heer Gülen. Dit heeft er weer toe geleid dat ik zijn werken ben gaan bestuderen om te ontdekken welke gedachten er liggen achter de enorme educatieve onderneming, wat uit de visie voor een onderwijsinstelling is voortgevloeid van Fethullah Gülen en zijn collega’s.

In het begin, is het noodzakelijk nauwkeurige informatie op te doen van de relatie van de heer Gülen en de scholen die ook wel “Gülen scholen, “of” scholen van de Gülen beweging genoemd worden.” De heer Gülen beschrijft zichzelf vooral als een onderwijzer en wordt vaak “khoja efendi” genoemd door de leden van de beweging. Een titel die aan religieuze
leiders gegeven wordt in Turkije. Hij maakt echter een zorgvuldige onderscheid tussen onderwijs en leren:“ De meeste mensen kunnen leraar worden, maar het aantal onderwijzers zijn zeer beperkt.”

Hij heeft ook geprobeerd duidelijk te maken dat hij niet in het bezit is van eigen scholen.” Ik ben moe van het vertelen dat ik geen eigen scholen heb”, verklaart hij met iets van ergernis.
…De scholen zijn opgericht met individuele contracten tussen het onderwijs instituut en de betreffende landen waar zij gelokaliseerd zijn. Elke school is een onafhankelijk instituut maar  de meeste scholen zijn afhankelijk van de geboden diensten van Turkse bedrijven op gebied van mens en materiaal.

Door de zelfstandige uitvoering en toch de link te houden op gebied van de coördinatie
kunnen de scholen een losse federatie van instituten genoemd worden, met een gedeelde gemeenschappelijke pedagogische visie. Met een vergelijkbaar curriculum en middelen in mens en materiaal.
Mijn persoonlijke ervaring met de “Gülen scholen”

Voor mijn eerste ontmoeting met een van de deze scholen gaan we terug naar 1995 in Zamboanga, op de zuidelijke Filippijnse eiland van Mindanao. Ik vernam dat er een “Turkse” school was op verscheidene kilometers afstand buiten de stad. Bij het naderen van de school was het eerste wat mijn aandacht trok, het grote bord boven de ingang van het terrein waarop de naam: “De Filippijns-Turkse School van Tolerantie ‘ stond. Dit is een verbazingwekkende bevestiging in Zamboanga. Een stad waar bijna 50% christelijk en 50%
Moslim wonen, gelegen in een regio waar meer dan 20 jaar diverse Moro separatistische bewegingen gevangen zitten in een gewapende strijd tegen de militaire krachten van de
regering van de Filippijnen.

lk werd zeer goed ontvangen door de Turkse directeur en het personeel van de school, waar meer dan 1 000 studenten studeren en wonen.

(Zijkant blz 47)
“Door de verspreiding van de populariteit van de Gülen scholen, is de beweging veel meer geworden dan een geloofsgebaseerde beweging in strijd met lokale kwesties. In plaats daarvan is het een wereldwijde onderwijs beweging geworden die streeft naar het
bouwen van een meer vredevolle wereld door middel van dialoog en samenwerking.”

Michael David Graskemper. Bridge to Inter-religious Cooperation: de Gülen-Jesuït Educational Nexus

(Zijkant blz 48)
“De scholen van de Gülen beweging binden zich niet aan confessionele instructies in plaats daarvan zijn ze op zoek naar het overbrengen en uiteen zetten van ethische, Islamitische waarden zoals eerlijkheid, hard werken, vrijgevigheid en dergelijke.”

Philipp Bruckmayr, Phnom Penh’s Fethullah Gülen School as an Alternative to Prevalent Forms of Education for Cambodja’s Muslim Minority
“Niet alleen in de Turks sprekende regio’s maar ook in Mongolië en Zuid-oost
Azië, zijn de  “Turkse scholen” erin geslaagd om duurzame particuliere scholen op te zetten met kwalitatieve onderwijs aan de diverse etnische en religieuze bevolkingsgroepen.”

Victoria Clement, Turkmenistan;s New Challenges: Can Stability Co-exist with Reform? A study of Gülen Schools in Central Asia, 1997-2007
Zoals ik heb geleerd van de Turkse medewerkers en hun Filippijnse collega’s, die zowel moslims als christenen zijn, was de benaming van hun school als een instelling, toegewijd aan vorming in tolerantie, geen loze grootspraak. In een regio waar ontvoeringen frequent voorkomen, gepaard met de guerrillaoorlogvoering, samenvatting invallen, arrestaties, verdwijningen en moorden door militaire en paramilitaire krachten, de school
is het aanbieden van islamitische en christelijke Filippijnse kinderen, samen met een opleidingsniveau van hoge kwaliteit, een meer positieve manier van leven en in verband
aan elkaar. Mijn jezuïet collega’s en de hoogleraren aan de ‘Ateneo de Zamboanga’ bevestigen dat vanaf het begin de Filippijns-Turkse heeft een diep niveau van samenwerking heeft vastgehouden met de christelijke instellingen van de regio.

Sinds die tijd heb ik de gelegenheid gehad om ook andere scholen van de Gülen beweging te bezoeken en met zowel het onderwijs als het administratief personeel het pedagogisch beleid te bespreken. In Turkije heb ik verschillende instellingen bezocht in de omgeving van Istanbul en in de stad Urfa. In Kirgizië had ik de gelegenheid om de helft van de twaalf  Sebat scholen uitvoerig te onderzoeken, waaronder de nieuwe Ataturk Alatoo Universiteit, allemaal geïnspireerd en opgericht door de Gülen beweging. Ik kan zonder voorbehoud stellen dat ik deze scholen een van de meest dynamische en lonende educatieve ondernemingen vind die ik op de wereld ben tegengekomen.

Deze ontmoetingen hebben geleid tot het achterhalen van de fundamenten van de onderwijs principes en motivaties, waar de scholen zich op baseren, uit de werken van Fethullah Gülen. Ik wilde proberen de eigen technieken van Gülen te achterhalen wat hem geschikt maakt als onderwijzer en in staat stelt anderen te inspireren. Dit zijn de vragen waar ik me in mijn verdere scriptie op zal richten. Ik zal me hoofdzakelijk concentreren op Gülen scholen als belangrijkste expressie van zijn educatieve beleid. Waarbij ik de educatieve aspecten bij andere instellingen in stilte moet overslaan. Hierbij moet men denken aan Samanyolu televisie, Zaman dagblad en andere uitgegeven projecten, studiefonds voor kansarme studenten en de inspanningen van de “Stichting voor Journalisten en Schrijvers’ om dialoog en begrip te bevorderen.

De onderwijs visie van Fethullah Gülen

Gülen’s educatie begint bij wat hij ziet als een fundamentele crisis in de Turkse samenleving. Hij analyseert de factoren die hebben bijgedragen aan deze maatschappelijke crisis. Hij concludeert het gebrek aan coördinatie tussen de verschillende types en systemen van onderwijs en beschouwt de ontwikkeling van het onderwijs in Turkije van de gehele 20e  eeuw als een ongezonde concurrentie met elkaar. exclusieve systemen van onderwijs, die geleid hebben tot afgestudeerden die niet geïnteresseerd zijn in een geïntegreerd perspectief van de toekomst in de bestaande verdeeldheid van de samenleving. Hij zegt: “In een tijd waarin de moderne scholen geconcentreerd zijn op ideologische dogma’s hebben de instellingen met religieuze onderwijs (madrassas) gebroken met het leven, de instellingen van de geestelijke training (takyas) werden ondergedompeld in pure metafysica en de leger heeft zich tot louter kracht beperkt, deze coördinatie werd in de essentie niet mogelijk.”

Hij houdt aan dat moderne seculiere scholen niet in staat zijn vrij van vooroordelen en conventies van de modernistische ideologie te onderwijzen, terwijl de madrassa’s
weinig belangstelling tonen of mogelijkheid hebben om de uitdagingen aan te gaan
van technologie en wetenschap De madrassa’s missen de flexibiliteit, visie en het vermogen om te breken met het verleden, veranderingen vast te stellen en het soort educatie te bieden dat nodig is vandaag de dag. De soefi-georiënteerde takyas, die
traditioneel de ontwikkeling van spirituele waarden bevorderen hebben hun dynamiek verloren en zoals Gülen het verwoord:” zich troosten met de deugden en wonderen van de heiligen die geleefd hebben in de vorige eeuwen.” Het onderwijssysteem aangeboden door het leger was in vroegere tijden de vertegenwoordiger van de religieuze energie en activiteit en een symbool van nationale identiteit, heeft zich nu verlaagd naar vertoning van houdingen van zelfbewustzijn en zelfbehoud.

Zijkant blz 50
“ De Gillen scholen biedt een alternatief voor zowel de islamitische particuliere school als voorde algemene privéscholen In tegenstelling tot het laatstgenoemde, geeft het meer aandacht aan morele waarden en In tegenstelling tot het eerst genoemde  staat het open voor alle leerlingen, ongeacht religie of overtuiging. Het biedt een dienst aan de samenleving in de overdracht van kennis aan de mensheid en in het kweken van morele waarden zoals verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, respect, betrouwbaarheid en compassie.”

Yasien Mohammed, The Education Theory of Fethullah Gülen and its Practise in South Africa

De uitdaging van vandaag is het vinden van een manier waarop deze traditionele
pedagogische systemen kunnen samengaan zonder elkaar als rivalen of vijanden te zien, zodat ze kunnen leren van de ander. Door de integratie van inzichten en sterke punten te vinden in de verschillende onderwijssectoren, moeten opvoeders ervoor zorgen dat er een “huwelijk tussen verstand en hart ” plaatsvindt, als ze individuen willen vormen met “gedachten, daden en inspiratie.”  Een integratie van de innerlijke  wijsheid die is die cumulatief is opgebouwd uit de erfgoed door de eeuwen heen en de wetenschappelijke middelen die essentieel zijn voor de voortdurende vooruitgang van de natie zou de student in staat stellen zich verder te bewegen dan de maatschappelijke druk van hun omgeving. Het zou hen zowel interne stabiliteit als richtlijnen voor hun daden bieden. Hij zegt: ” Zolang wij hen niet helpen door middel van onderwijs zal de jeugd gevangenen zijn door hun omgeving. Ze zullen zich doelloos voortbewegen, intens bewogen door hun passies, maar ook ver van kennis en verstand. Ze kunnen pas echt moedige jonge vertegenwoordigers zijn van nationale gedachten en gevoelens, op voorwaarde dat hun opleiding hen integreert
met hun verleden en hen intelligent op de toekomst voorbereidt.

”Ondanks de noodzaak van modernisering,” gaat hij verder, “is het risico niettemin een radicale breuk met het verleden.” Afgesneden van traditionele waarden zijn jongeren in gevaar opgeleid te worden zonder enige waarden, behalve die van  materiële succes. Immateriële waarden zoals, ideeën in geestelijke diepgang, hederheid in gedachten, diepte van gevoelens, culturele waardering of interesse in spiritualiteit, kunnen in de meer moderne onderwijs instellingen genegeerd worden. Omdat zij grotendeels gericht zijn op massa-productie van functionarissen van de
globaliserende arbeidssysteem.

Deze studenten kunnen voldoende voorbereid zijn om banen te vinden maar ze zullen niet over de noodzakelijke interne informatie bezitten om menselijke vrijheid te bereiken. Leiders op zowel economische als politieke gebieden hebben vaak de voorkeur van een job georiënteerde, “waardevrij” onderwijs omdat het mensen met macht eerder de controle biedt over de ‘getrainde, maar niet opgeleide ” werknemers…

(Blz 51)
Het pad naar sociale rechtvaardigheid is geplaveid met adequate, universele onderwijs. Dit alleen zal mensen het benodigde begrip en tolerantie geven om de rechten van de ander te respecteren.

In de visie van Gülen is het dus niet alleen het vervaardigen van rechtvaardigheid wat het gebrek aan een alles omvattend educatie systeem in de weg staat, maar ook de herkenning van mensen rechten de houding van acceptatie en tolerantie naar elkar toe. Als mensen goed genoeg zijn onderwezen om voor zichzelf na te denken en de positieve waarde van sociale rechtvaardigheid, mensen rechten en tolerantie uitdragen, zullen ze in staat zijn veranderingen te implementeren voor deze heilzame doelen.

De crisis in de moderne samenlevingen komen voort uit decennia lange scholing in  “generaties zonder idealen.”  “Het zijn de menselijke idealen, doelen en visie die de bron zijn van beweging, handelingen en creativiteit in de samenleving zijn. Mensen met een beperkt onderwijs voor de werving van arbeids vaardigheden zijn niet langer meer in staat dynamiek te produceren die nodig is om te inspireren en maatschappelijke verandering teweeg te brengen. Het resultaat is sociale atrofie, decadentie en narcisme. Hij zegt: “Wanneer er gebrek is [ voor mensen] aan idealen of doelen,  zijn ze gereduceerd tot lege omhulsels van lijken, zonder tekenen van een
onderscheidend menselijk leven… Net als wanneer een inactief orgaan atrofisch wordt en een gereedschap roestig wordt wanneer het niet gebruikt wordt, zo doelloos zullen
generaties zijn omdat ze geen idealen en doelstellingen hebben. ”

(Zijkant blz 51)
Studenten krijgen verhalen uit het verleden als fundament aangereikt om een begrip van de moderne wereld te vormen en hun individuele rollen om een vreedzame en rechtvaardige wereld te creëren. Studenten aan de Gülen en Jezuïet scholen zijn holistisch onderwezen in zowel de wetenschappen evenals in ethiek en sociale rechtvaardigheid:” Een huwelijk tussen verstand en hart”, zoals Gülen het noemt.

Michael David Graskemper, A Bridge to Inter-religious Co-operation: The Gulen-Jesuit Educational Nexus

De maatschappelijke crisis wordt versterkt door het feit dat, in zijn beleving, de leraren en geleerden  die de samenleving moet leden en bewegen, zelf zijn vast geroest in een restrictief en niet-geïntegreerde aanpak van het onderwijs. In plaats van het verheffen van hun stem uit protest tegen het wegnemen van humane
waarden binnen de onderwijsinstellingen. Of campagne te voeren voor een pedagogie die wetenschappelijke voorbereiding integreert met immateriële waarden in de disciplines van logica, ethiek, cultuur en spiritualiteit, zijn de opvoeders zelf maar al te vaak “Gemakkelijk aangepast aan de nieuwe lage standaard. “Hij vindt het moeilik te begrijpen hoe de intellectuelen de voorkeur zouden hebben aan de geestelijk verarmde en technologisch geobsedeerdheid van de moderne cultuur boven een traditionele, culturele fundament dat is uitgegroeid tot een verfijning
en subtiliteit door de eeuwen heen.

Het spreekt voor zich dat als men hervorming wilt bereiken, de opleiding een taak is voor de leraren die niet genegeerd kan worden. ” Educatie is anders dan opleiden”, merkt Gülen op. De meeste mensen kunnen leraren zijn, maar het aantal onderwijzers is zeer beperkt. ” Zowel leraren als onderwijzers geven Informatie door en
leren de studenten vaardigheden. De onderwijzer is echter iemand die het vermogen heeft  de student te helpen bij het ontstaan van de persoonlijkheid van de student, hij bevordert het denken en reflecteren, bouwt aan het karakter en stelt de student
n staat om zijn innerlijke kwaliteiten te ontplooien van zelfdiscipline, tolerantie en een gevoel voor missie. Hij beschrijft de leraren  die gewoon lesgeven om een salaris te ontvangen als iemand zonder interesse
in de vorming van het karakter van de studenten, zoals “de blinde een andere blinde zou leiden.”

Het gebrek aan coördinatie of integratie tussen concurrerende en educatieve systemen gaf aanleiding tot wat Gülen “een bittere strijd tussen wetenschap en religie,die nooit plaatsgevonden zou mogen hebben.” Deze valse dichotomie, die tijdens de 19e en 20e eeuw ervoor gezorgd heeft dat wetenschappers, politici en religieuze leiders aan beide zijden van het debat hebben plaats genomen, resulteerde in een splitsing van onderwijs filosofieën en methoden. Moderne seculiere onderwijzers zagen religie op zijn best als een nutteloze besteding van tijd en in het slechtste geval een obstakel voor vooruitgang. Het debat heeft onder de religieuze leiders geleid tot een afwijzing voor moderniteit en religie “als een politieke ideologie in plaats van een religie in zijn ware betekenis en functie. “Hij vindt dat
door middel van een educatief proces de religieuze geleerden een goede vorming in de wetenschappen vormen en wetenschappers worden blootgesteld aan religieus en spirituele waarden. En de “lange religie-wetenschap conflict tot een eind kan komen, of in ieder geval haar absurditeit kan worden bevestigd. ”

Om dit teweeg te brengen, stelt hij dat er een nieuwe stijl van onderwijs nodig is. Eén “dat religieuze en wetenschappelijke kennis fuseert, tegelijk met moraal en spiritualiteit, om daadwerkelijk verlichte mensen te produceren. Verlichte mensen met een hart verlicht door religieuze wetenschappen en spiritualiteit en verstand verlicht door positieve wetenschappen.” Mensen gewijd aan het leven met humane kwaliteiten en morele
waarden, die zich ook “bewust zijn van de sociaaleconomische en politieke omstandigheden van hun tijd.”

Zijn voornaamste interesse in het onderwijs is de toekomst. Hij wilt hervormers, dat wil zeggen degenen die verrijkt zijn met een waarde-systeem die rekening houdt met zowel de
de fysieke als immateriële aspecten van de mensheid. Die kan de nodige veranderingen kan bedenken en dit daadwerkelijk in de samenleving kan overbrengen. Goed afgerond onderwijs moet dus een persoonlijke transformatie in de student teweeg gebracht hebben. Studenten moeten worden begeleid en gestimuleerd om van het restrictieve, particularistische manieren van denken naar opvattingen te gaan van innerlijke zelfbeheersing en zelfdiscipline die hen in staat zal stellen een blijvende bijdrage aan de samenleving te brengen. Hij zegt: “Degenen die de wereld willen hervormen, moeten eerst zichzelf hervormen. Om anderen naar het pad voor een reis naar een betere wereld te leiden, moeten zij eerst zelf hun innerlijke werelden zuiveren van haat, rancune en jaloezie en
hun uiterlijke wereld met allerlei deugden bekleden. Degenen die ver verwijderd zijn van zelfbeheersing en zelfdiscipline hebben gefaald hun gevoelens te verfijnen. Zij lijken
aantrekkelijke en inzichtelijk op het eerste gezicht maar zullen echter niet in staat zijn om
anderen op een permanente manier te inspireren en zullen de gevoelens, die ze hebben weten op te wekken, spoedig laten verdwijnen.

… Gülen spreekt zijn visie kort en bondig uit: “Een persoon is pas echt mens die leert, onderwijst en anderen inspireert. Het is moeilijk om iemand als volledig mens te beschouwen
die onwetend is en geen behoefte heeft om te leren. Het is ook de vraag of een geleerde persoon die zichzelf niet vernieuwt en hervormt om zo een voorbeeld voor anderen te zijn, als volledig menselijk beschouwd mag worden.” In deze humanistische visie past de studie
van wetenschap, letteren, karakterontwikkeling, en “spiritualiteit”, zoals hierboven is vermeld,
in brede zin. Het is dus niet verrassend dat de studenten van deze scholen consequent hoog hebben gescoord in de plaatsingen voor universiteit testen en kampioenen produceert in de Olympische Spelen  van internationale kenniseconomie in disciplines als wiskunde,
natuurkunde, scheikunde en biologie. Het is echter de zorg voor de menselijke vorming dat deze scholen onderscheidt van duizenden andere particuliere scholen over de hele wereld. Gülen ziet school als een laboratorium waar de studenten niet alleen informatie en vaardigheden verwerven, maar waar ze kunnen beginnen met vragen te stellen over het leven, zoeken naar de betekenis van dingen, beginnen met het denken over de
bijzondere bijdrage die ze zullen leveren in het leven dat ze willen leiden en het leven op deze wereld, met betrekking tot het volgende, te begrijpen

In sommige van zijn werken over onderwijs, spreekt hij zelfs in quasi-religieuze termen over scholen, als een heilige plaats waar heilige activiteiten plaatsvinden. Hij zegt: ” School kan…
licht werpen op belangrijke ideeën en evenementen en haar studenten in staat stellen
hun natuurlijke en menselijke omgeving te begrijpen. Het kan ook de weg snel openen de weg naar de betekenis van dingen en gebeurtenissen dat leidt tot een heelheid van denken en contemplatie.”

De onderwijs visie van Fethullah Gülen

Door Yasien Mohammed,  27 oktober2007 (samenvatting)

Gülen benaadrukt karakter vorming als een integraal onderdeel van zijn educatieve
filosofie. Het concept van de karakter is gebaseerd op een klassieke, humanistische opvatting van de ziel…

Onderwijs: Moraal en Industrie
[ Volgens Gülen] moeten leraren een geïntegreerd perspectief hebben, zodat zij in staat zijn om het hart en het verstand van de leerlingen op een evenwichtige manier kunnen voeden. Het idee is niet om een ​​radicale breuk met het traditionele verleden teweeg te brengen zodat dit hen zal leiden tot moderniteit zonder moraal. Het is niet genoeg om materieel succes op de wereldwijde economie te boeken, maar ook op immateriële waarden zoals helderheid in denken en een moreel karakter. De school zou geen mensen moeten produceren die hebzuchtig zijn, maar mensen die gul zijn. Er is niets mis met een salaris, maar de  belangrijkste drijfveer moet dienst aan de mensheid zijn.

In de westerse landen, zoals de Verenigde Staten, ligt de focus van het curriculum op het voorbereiden van de studenten op een carrière die hen geld zal bieden, maar niet om  religieus of moreel te zijn. Het vergaren van rijkdom voor eigen belang is verkeerd.

Kennis moet niet worden geleid door utilitaire doelstellingen, maar moet het karakter voeden. School moet geen plek zijn waar morele waarden worden gegeven in een bepaalde
periode in de week; ze moeten deel uitmaken van de school ethos en de docenten moeten dit aan hun leerlingen overbrengen.

Gülen beweert door al zijn werken heen dat kennis moeten worden gecombineerd met liefde.
Kennis is het land van de wetenschappen en biedt studenten met intellectuele capaciteiten om anderen te laten profiteren. Het zal echter alleen de mensheid ten goede komen als het wordt gecombineerd met liefde, wat het meest essentiële element is van een “persoon”.
Met liefde bedoelt hij zelfopofferende liefde die het initiatief tot handelen zijn in absolute
gehoorzaamheid aan God, en uit zorg voor anderen, in plaats van voor utilitaire verdiensten. Deze liefde brengt zelfverloochening met zich mee en de overtuiging het leven op aarde te transformeren. Dergelijke liefde is het fundament van de pedagogie. Hieruit volgt dat niet alle leraren onderwijzers zijn. Gülen beweert:” Onderwijs is anders dan lesgeven. De meeste
mensen kunnen lesgeven, maar het aantal dat kan onderwijzen is zeer beperkt”. Lesgeven is alleen informatie overbrengen, maar het onderwijzen houdt het geven van kennis en morele begeleiding in. Ware leraren zijn bezig met wat goed is en gezond. Lesgeven is een “heilige”-activiteit die positieve veranderingen teweeg brengt. Docenten dragen kennis met wijsheid over en morele begeleiding in het persoonlijk voorbeeld. Het doel is om een “gouden generatie” voort te brengen dat spiritualiteit en kennis integreert evenals het hart met het verstand…

De nadruk moet liggen op temsil (voorbeeld) en niet op tebligh (prediking). Prediking vervreemdt, het trekt de mensen niet aan. Vertegenwoordiging, niet de  presentatie, is het dat mensen aantrekt. Docenten zouden de universele waarden moeten belichamen, zij zouden hun leerlingen goed moeten kennen en hun hoofd en hart moeten kunnen aanspreken.

Een Kirgizische student zei dat hij deze school verkiest omdat het zijn moraal en een
een positieve houding ten opzichte van religie ontwikkelt. Turkse leraren willen in Turkmenistan dienen of in andere staten in Centraal-Azië. Ze kunnen zich gemakkelijk aanpassen en zich snel identificeren met de gemeenschappelijke taal en cultuur van de leerlingen

(Blz 57)
Ouders steunen de school door de hoge academische standaard waar het aan voldoet en de toewijding van de leraren die een gemeenschappelijke cultuur deelt met hen.

Leraren zouden hun hart en verstand moeten verfijnen zodat zij hun studenten kunnen helpen bij het verwerven van een inzichtelijke visie van de realiteit van dingen. Kennis zou een student moeten leiden naar de waardering van de schepping, waardoor de waardering naar God ontstaat.

Deze scholen zijn zijn opgericht naar het model van de Anatolische Lyceums met hoogstaande technische middelen en laboratoria. Het curriculum wordt voorbereid door het ministerie van onderwijs van de respectieve landen. Religieuze onderwerpen worden nie onderwezen.

De activiteiten vinden plaats binnen de geldende wetten en educatieve filosofie van elk land.
De studenten in Oezbekistan leren bijvoorbeeld, na Engels en Turks in de voorbereidende klassen, wetenschap in het Engels van de Turkse leraren en maatschappelijke onderwerpen van Oezbekistan van de Oezbeekse leraren. Het geven van religieuze kennis of
religieus onderwijs is niet het doel.

Het werk van een leraar is volgens Gülen heilig, Hij is gezegend, ook al zijn het seculiere onderwerpen. De wereld is heilig, zelfs een school waar de zogenaamde seculiere onderwerpen worden onderwezen. De leerkracht voert een van de hoogste functies uit
in de islam, Hizmet, wat zowel religieuze als humanitaire diensten impliceert. Deze dienst voor anderen ook gunstig voor het leven na de dood …

Leraren laten zich inspireren door Gülen’s pedagogiek, maar er is geen organisatorisch verband. Alle scholen worden autonoom beheerd. Uiteraard is er een zekere mate van overleg met de Turkse onderwijzers op nationaal niveau, maar dit is bedoeld om de administratieve efficiency en academische excellentie te verbeteren…

Werk is een religieuze taak of dienst (Hizmet) omdat men familie op die manier onderhoud. Of men schenkt liefdadigheid aan de gemeenschap. Dat wordt Hizmet genoemd aan de mensheid en aan God, door de arbeid waar men geschikt voor is. De school werkt met deze werk-ethiek op twee manieren. De ondernemingen helpen de school van buiten af en de leerkrachten van binnenuit. De toegewijde leraren zien hun beroep als een plicht aan God.

Leraren die kennis doorgeven, zelfs aan niet-moslims, dienen de islam omdat zij de mensheid profijt bieden. Leerlingen kunnen leren van de Turkse leraren hoe zij kennis moeten bieden op een correcte en gunstige manier. Ouders hebben vertrouwen in de
leerkrachten omdat zij als vrome moslims hun kinderen geen kennis bieden dat in in strijd is met de islam. Ouders zijn blij met de school omdat ze een goede reputatie hebben op zowel  technische vaardigheden als morele kwaliteiten. De ouders waarderen docenten die noch roken noch drinken en bereid zijn offers te maken omwille van anderen.

(Zijkant blz 58)

De beweging van Fethullah Gülen is een paradigma van deze nieuwe benaderingen, hij zou kunnen worden beschouwd als een verziende visionair, gezien de behoefte waar hij op heeft ingespeeld van de Turkse mensen, seculier of islamitisch, om zich aan te passen aan de huidige tijden. Met het sterke potentieel om door globalisering zijn visie van islam wijd te verspreiden.”
Marie-Elisabeth Maigre, The Influence of the Gülen Movementin the Emergence of a Turkish Cultural Third Way

Fethullah Gülen: Een Visie van Transcendente onderwijs

Door prof. Charles Nelson • 12 November 2005 (samenvatting)
… Wanneer we het onderwijs uit de Verendigde Staten vergelijken met het onderwijs visie van Fethullah Gülen, zien we parallellen. [Net als zijn Amerikaanse tegenhangers] ziet Gülen een falen in de instelling van het onderwijs als gevolg van het gebrek aan menselijke waarden en ethiek en daarvoor in de plaats die van het materiaal succes wat generaties “zonder enig ideaal” produceert. Wetenschappers hebben geleerd om nieuwe manieren te bedenken om de natuur en andere menselijke wezens te domineren en niet in het nemen van verantwoordelijkheid voor de gevolgen van hun werk. Werk waarmee ze belangrijke wereldwijde problemen creëren, zoals milieuvervuiling. Op lokale schaal, lijken corruptie en hebzucht te zijn wijdverbreid. Alleen wanneer “de materiële en spirituele gebieden zijn verzoend “in de opvoeding van de jonge generaties zal de harmonie en begrip weer heersen.
Ilon door absolute

(Blz 59)
Deze overeenstemming vereist liefde en kennis, stelt Gülen in zijn werken.
Kennis is het land van de wetenschappen en biedt studenten de intellectuele mogelijkheden om anderen te laten profiteren. Alleen wetenschappen is echter onvoldoende om mensen te leiden naar het bieden van voordelen aan anderen. Daar is liefde voor nodig.

“Liefde is het essentiële element van een persoon”, volgens Gülen. Met liefde bedoelt Gülen zelfopofferende liefde dat handelingen initieert voor absolute gehoorzaamheid aan God. En eerder uit zorg voor anderen dan uit zorg voor individuele beloning of utilitaire berekeningen voor eigen geluk….Deze liefde brengt zelfopoffering met zich mee, zelfontkenning en de persoonlijke overtuiging het leven op aarde te hervormen. Dergelijke liefde is het fundament van de pedagogiek.

Dit heeft als gevolg dat niet alle leraren onderwijzers zijn. Zoals Russell en Huebner ook te kennen geven, stelt Fethullah Gülen “ Onderwijs is anders dan lesgeven. De meeste mensen kunnen lesgeven, maar het aantal onderwijzers zijn zeer beperkt”. Lesgeven is met ander woorden het overbrengen van kennis. Onderwijs bestaat uit het geven van kennis, maar biedt ook opofferende liefde en morele begeleiding:

Ware leraren zaaien het zuivere zaad en het te behouden. Ze houden zich bezig met wat goed is en helend en begeleiden de kinderen door het leven in de gebeurtenissen die ze kunnen tegenkomen.

Onderwijzen is dus een “heilige” activiteit, en het helpen van studenten om de capaciteit te ontwikkelen om positieve veranderingen teweeg te brengen is een “eerste plicht ” van een leraar. Docenten zijn verantwoordelijk voor het verstrekken van kennis met wijsheid om het te gebruiken. En voor het geven van morele begeleiding, niet door waarden te prediken maar door de belichaming te zijn van spiritualiteit en liefde.

Het doel van Gülen’s onderwijs visie is het opgroeien van een “Gouden Generatie.” Een generatie van ideale universele individuen, mensen die van de waarheid houden, mensen
die spiritualiteit en kennis hebben geïntegreerd, die werken om de samenleving te laten profiteren. Zo iemand is “zulcenaheyn”, “Iemand die beschikt over twee vleugels .” Iemand die een “ huwelijk van geest en hart” heeft gesloten, een samenvoeging van universele ethische waarden met de wetenschap en de moderne kennis die “echt verlichte mensen” produceert. Mensen die gedreven zijn door liefde en handelen om anderen te dienen.

Wie is Fethullah Gülen?

Wie is Fethullah Gülen?

Biografie: Wie is Fethullah Gulen?

M. Fethullah Gülen (geboren 1941) is de inspiratiebron van een wereldwijde vrijwilligersbeweging. Hij is een oud-predikant die al meer dan vijftig jaar schrijft. Gülen is een mysticus op zijn eigen manier, een inspirator die honderden onderwijsinstellingen heeft geïnspireerd en een schrijver die tientallen publicaties op zijn naam heeft staan. Volgens velen staat hij voor een moderne gelovige die door middel van dialoog en educatie de maatschappij wil doordringen van tolerantie, vrede en verzoening. Vooral zijn deskundigheid op het gebied van godsdienstige thematieken en maatschappelijke kwesties maakte hem populair in zijn geboorteland Turkije. Deze Turkse moslimgeleerde die in eigen land omstreden is en elders met argusogen wordt bekeken, verwerft steeds meer bekendheid in Nederland.

“Fethullah Gülen spreekt vaak vurig over zijn idealen om de banden tussen verschillende religies en volkeren te versterken. Hij benadrukt dat de bindende krachten binnen een volk en tussen volkeren sterker zijn dan de scheidende krachten.”

Na het vervullen van zijn militaire dienstplicht en enige tijd als predikant in Edirne te hebben gewerkt, werd hij overgeplaatst naar de stad Izmir, in de op drie na grootste provincie van Turkije. Zijn aanstelling in Izmir werd voor hem een keerpunt in zijn leven. Sinds zijn kinderjaren was hij de religie volledig toegewijd en geïnteresseerd in de levensomstandigheden van niet alleen moslims, maar ook van niet-moslims. Tijdens zijn verblijf in Izmir beperkte hij zijn activiteiten niet tot één plaats, maar reisde hij van stad tot stad om lezingen te verzorgen over velerlei onderwerpen, variërend van het Darwinisme tot de sociale rechtvaardigheid in de Islam.

Hij bezocht plaatsen waar mensen meestal samenkomen zoals grote cafés/koffiehuizen waar hij zijn boodschap overbracht. Fethullah Gülen droomde van een jonge generatie die de ‘intellectuele verlichting’ zou combineren met de zuivere spiritualiteit, wijsheid en voortdurende actie. Omdat hij deskundig was in de religieuze en de sociale wetenschappen en vertrouwd was met de principes van de moderne wetenschap kon hij zijn leerlingen onderwijzen in elk van deze vakken.

De eerste leerlingen die zijn lessen in Izmir volgden, werden de voorhoede van een nieuwe generatie die zijn idealen beleefde. Deze kleine groep die zich rond zijn idealen had gevormd, was begin jaren ‘60 snel gegroeid en is sindsdien ook blijven groeien. Deze generatie werd geboeid door zijn oprechte verdriet, eerlijkheid, onbaatzuchtigheid, liefde en dienstbaarheid aan mensen.

Dit alles stond niet in het teken van de politiek of enige vorm van politieke ambitie. Zijn leerlingen hebben over de hele wereld hogescholen en universiteiten opgericht en willen via onderwijs en educatie de kansen van individuen en groepen in die landen vergroten. We komen deze scholen onder andere tegen in de Russische steden St. Petersburg, Moskou en Yakutsk en in Zuid-Afrika. Het aantal scholen wereldwijd wordt geschat op de 300.

Fethullah Gülen spreekt vaak vurig over zijn idealen om de banden tussen verschillende religies en volkeren te versterken. Hij benadrukt dat de bindende krachten binnen een volk en tussen volkeren sterker zijn dan de scheidende krachten. Er moet daarom een eerlijke en sterke dialoog en verdraagzaamheid tot stand gebracht worden.

“Hoewel uiterlijk onopvallend, is hij bijzonder origineel in zijn denkbeelden en werkmethodes. Vele intellectuelen en geleerden die hem kennen, beschouwen hem dan ook als een belangrijke hedendaagse denker.”

Om zijn doelen te bereiken heeft Fethullah Gülen meegewerkt aan de oprichting van ‘Stichting Journalisten en Schrijvers’. Het uitgangspunt voor haar activiteiten is het bevorderen van de dialoog en de verdraagzaamheid tussen alle lagen van de samenleving. Deze stichting had een breed draagvlak en om dit te realiseren legde Fethullah Gülen contacten bij leidende figuren (bijvoorbeeld de Paus) zowel binnen als buiten Turkije. Hij gelooft er onvoorwaardelijk in dat het niet moeilijk is om mensen onder controle te houden en te onderdrukken. Het volstaat namelijk om hen ‘kennis’ te ontzeggen. Hij benadrukt voortdurend dat deze onwetendheid moet worden vermeden. Alleen door kennis te verwerven is ontsnapping aan onderdrukking mogelijk.

Fethullah Gülen is volledig toegewijd aan de oplossing van de sociale problemen en gelooft dat het pad naar rechtvaardigheid, voor allen, verloopt via een degelijke, aangepaste universele opvoeding. Slechts dan is er voldoende basis om begrip en verdraagzaamheid te tonen voor andermans rechten en vrijheden. Hiervoor heeft hij jaar in jaar uit de maatschappelijke elite en de leiders van de gemeenschappen, de industriëlen, zakenlieden en ondernemers aangemoedigd om de behoeftigen uit de samenleving te voorzien van een degelijke opvoeding en onderwijs. Zijn onvermoeibare inspanningen op dit gebied, begonnen vruchten af te werpen toen zijn leerlingen één voor één hun diploma’s behaalden.

In de Turkse en de Centraal-Aziatische scholen, waarvan de oprichting mogelijk zijn gemaakt door privé-giften en sponsoring door het bedrijfsleven, wordt het niveau en de kwaliteit van het onderwijs erg geprezen. Deze scholen zijn dan ook een vaste deelnemer geworden van de top van de Internationale Kennis Olympiades. Deze scholen leveren jaarlijks wereldkampioenen af, vooral in exacte wetenschappen zoals wiskunde, natuurkunde en biologie. Al in 1997 heeft een scheikundeploeg van Yamanlar High School in Izmir, deelgenomen aan de Chemie Olympiade in Calgary (Canada) en behaalde de hoogste wetenschappelijke onderscheiding.

Fethullah Gülen heeft veel inspanning geleverd om het belang van verdraagzaamheid uit te leggen. Zijn inspanningen ten behoeve van onder andere de sociale hervorming, hebben hem tot één van de meest bekende en gerespecteerde persoonlijkheden van Turkije gemaakt. Over de hele wereld zijn er miljoenen mensen die door hem geïnspireerd worden. Hij heeft zijn leven toegewijd aan het vinden en aandragen van oplossingen voor de maatschappelijke problemen en de geestelijke behoeften. Hoewel uiterlijk onopvallend, is hij bijzonder origineel in zijn denkbeelden en werkmethodes. Vele intellectuelen en geleerden die hem kennen, beschouwen hem dan ook als een belangrijke hedendaagse denker.

“Volgens Fethullah Gülen is liefde het allerbelangrijkste element in elk wezen. Het is een schitterend licht, een grote kracht die weerstand kan bieden en elke tegenstand kan overwinnen.”

Ondanks de genoemde eigenschappen is Fethullah Gülen nimmer hoogmoedig en blijft hij een nederige dienaar van de Almachtige God en een zeer bescheiden persoon onder de mensen. Dit ondanks zijn leidende rol in heropleving van de sociale, spirituele en de intellectuele aspecten van de Islam. Deze heropleving heeft de potentie om een aanzienlijk deel van de wereld te beïnvloeden.

Gedurende zijn hele leven heeft hij geprobeerd de problemen en zorgen van moslims in het bijzonder en wereldwijde armoede in het algemeen te vertolken. Naar zijn mening is liefde het allerbelangrijkste element in elk wezen. Het is een schitterend licht, een grote kracht die weerstand kan bieden en elke tegenstand kan overwinnen. Het volgende gedicht is hier een illustratie voor. ‘Liefde verheft elke ziel die liefde opneemt en bereidt deze voor op de tocht naar de eeuwigheid. Een ziel die door liefde contact heeft kunnen maken met de eeuwigheid, spant zich in om dit geschenk aan andere zielen door te geven’. Fethullah Gülen wijdt zijn hele leven aan deze gezegende plicht en ondergaat hiervoor alle beproevingen. Hij bleef ongehuwd, studeerde, onderwees, schreef en hield toespraken. Nu nog schrijft hij voor het kwartaalblad Yeni Umit , het maandblad Sizinti en The Fountain. Er bestaan duizenden tapes en videocassettes van zijn toespraken en hij schreef tientallen boeken die vooral bundelingen zijn van zijn dagelijkse werk. Veel van zijn boeken zijn vertaald in verschillende talen, ook in het Nederlands.

Anderen over Fethullah Gülen

Dries van Agt, voormalig minister-president van Nederland:

“De ideeën van Fethullah Gülen zijn zeer belangrijk voor de Westerse wereld. Hij zorgt er voor dat de mens centraal staat in zijn doen. Zijn werk laat zien dat hij tegen oorlogen is en juist een bijdrage levert aan de wereldvrede.”
Tijdens het symposium Erasmus en Gülen, 28 oktober 2008.

 

Prof. dr. Annemarie Schimmel, Duits Arabist:

“Het idee van Fethullah Gülen aangaande ‘begrip, tolerantie en iedereen te aanvaarden in diens eigen hoedanigheid’ is erg evident. Dit zijn echt heel mooie en broodnodige idealen. Men moet niet trachten de ander door middel van dwang te veranderen. Dit gebeurt momenteel maar al te vaak. Er zijn veel mensen die, handelend vanuit een zendingsdrang, iedereen naar eigen voorbeeld wensen te veranderen.”

 

Bartholomeos, Grieks-Orthodoxe Patriarch:

De zeer geachte heer Fethullah Gülen is werkelijk een voorbeeld van vrede, tolerantie en de gemeenschappelijke universele waarden die zowel staatshoofden als de hele mensheid bindt. Wij houden allemaal van hem en respecteren hem.

 

Georges Marovitch, vertegenwoordiger van het Vaticaan in Istanbul:

Om mij heen kijkend zie ik mensen uit alle lagen van de bevolking en vraag mijzelf af: Wat brengt ons hier? Wat is de reden dat onze christelijke, islamitische en joodse broeders zich hier bevinden. Net zoals Roemi honderden miljoenen bij elkaar heeft gebracht, zo oefent ook deze liefdevol pratende, zeer geachte persoon een aantrekkingskracht uit op ons, waardoor wij hier bij elkaar komen. Deze hoogstaande persoon heeft het over liefde. Het is dezelfde liefde die ons hier brengt. Daarom bid ik voor hem. Hij heeft al onze gebeden nodig. Hij is wereldwijd een groot voorbeeld voor ons allen. Sommigen vragen welke krachten er achter hem schuilgaan. Daarop zeg ik: ‘Hij heeft slechts één wapen en dat is Gods liefde.’

 

Bülent Ecevit, voormalig premier van Turkije:

De heer Gülen heeft aangetoond dat de islam gepaard kan gaan met moderniteit, democratie en vooruitgang.
Bron: Ufuk Turu, Eyüp Can, İstanbul, 1996

 

Prof. dr. Thomas Michel, Secretaris-Generaal departement interreligieuze dialoog van het Vaticaan:

“In mijn optiek ligt de reden dat Fethullah Gülen zowel door ‘seculieren’ als door ‘streng-gelovigen’, zowel door ‘rechts’ als door ‘links’ wordt aangevallen, verscholen in het feit dat hij in deze kwestie, die hij overigens als een doodlopende weg beschouwt, geen partij kiest.

Ik leerde deze scholen kennen toen ik in 1995 in het plaatsje Zamboanga op het eiland Mindanao, in het noorden van de Filippijnen, hoorde van een ‘Turkse school’, enkele kilometers buiten de stad. Toen ik naar die school ging, viel mij als eerste het grote bord in de tuin op met de tekst ‘Filippijns-Turkse school voor tolerantie’. Dit was een verrassende naam in Zamboanga, een gebied waar 50% christen en 50% moslim is en al ruim 20 jaar verschillende separatistische Morobewegingen een gewapende strijd voerden tegen de strijdkrachten van de regering. Door de Turkse directeur en leden van het schoolpersoneel werd ik buitengewoon goed ontvangen. Op school studeerden meer dan duizend leerlingen en ze verbleven in (school)internaten. Van de school, waarvan een deel moslim en een deel christelijk was, het Turkse personeel en hun Filippijnse collega’s heb ik begrepen dat het geen loze kreet is om mee te pronken, dat hun school een instituut is dat is toegewijd aan de ontwikkeling van tolerantie. In een gebied waar ontvoeringen, guerrillaoorlog, kortdurende opstanden, arrestaties, verdwijningen en moorden door het leger en de militante troepen aan de orde van de dag zijn, biedt deze school aan moslim- en christenkinderen een opleiding van hoge kwaliteit, samen met een positief leven en wederzijdse relaties.”

Uit: Küresel Barışa Katkılarıyla Gülen Hareketi (“De bijdrage van de Gülenbeweging aan wereldwijde vrede”) onder redactie van Robert A. Hunt en Yüksel A. Aslandoğan.

 

Prof. dr. Hakan Yavuz:

“De tolerantie van Fethullah Gülen en de waarde die hij toekent aan de mens zijn prijzenswaardig. Ik ben naar de scholen in de Fergana Vallei geweest en heb daar veldonderzoek verricht. Het was voor mij een bron van trots. Gülens benadering en analyse van de islam kan een oplossing bieden voor hedendaagse behoeften. Gülen is een met zijn oren naar de Koran en de soenna, en met zijn ogen naar actuele thema’s gerichte eigentijdse moslimgeleerde en intellectueel.”

Interview met Hakan Yavuz, Nilgün Cerrahoğlu, Milliyet 18 september 1996.

 

Prof. dr. Nilüfer Göle:

“Zolang Turkije geen verbindingen kan aanleggen tussen zijn verleden en toekomst, traditie en moderniteit, tussen zichzelf en de wereld, zolang het land, in de woorden van de heer Fethullah Gülen Hodja ‘de metafysieke spanningen’ daartussen niet aankan, zal het zich opwinden. Grijpen naar geweld en uitbundig gejuich zijn de verschijnselen daarvan.

De denkwijze van Fethullah Gülen maakt het aantrekkelijk voor het individu om bescheiden te zijn, voor de gemeenschap om behoudend te zijn, en de islam voor de beschaving. Hij geeft het individu, dat klem zit tussen traditionele onderdrukking en moderne uitbundigheid, het voorbeeld van mensen die hun relatie met Allah niet zijn kwijtgeraakt en van zijn tolerantie.

De leer van Fethullah Gülen toetst het westerse modernisme aan het islamitische conservatisme, geeft daar betekenis aan en wil zelfs moderniteit afpakken als bezit van het Westen. Hij haalt de keten van waarden overhoop waarin moderniteit en verwesterlijking worden vereenzelvigd, waar bescheidenheid en individualiteit tegen elkaar ingaan, conservatisme en moderniteit in conflict met elkaar raken. Wat moderniteit zal belichamen en wat beschaving zal brengen zijn wetenschap, kunst en schoonheid die ‘rondom de wortel van hun eigen geloof’ opnieuw worden vormgegeven.

De Fethullah Hodja-beweging is zowel modernistisch als islamitisch; zij onderscheidt zich van alle andere opvattingen die helemaal opnieuw willen beginnen. De staat (staatloos zijn, betekent wanorde) en democratie (die als een proces wordt gezien) ziet zij los van islamitische bewegingen, zonder hun legitimiteit ter discussie te stellen. Zodoende breekt zij niet af, zoals de bewegingen die tegen het systeem zijn en een vijand willen aanwijzen. Integendeel, zij vormt de geboorte van een moslimbeweging en verwoordt de pretentie een beschaving te zijn op rustige wijze, op een wijze die ver af staat van reactie, gewelddadigheid, kinderziekten, en zij vormt haar eigen elite.”

 

Prof. dr. Şerif Mardin:

“Ik vond het persoonlijk erg interessant dat Fethullah Gülen sprak over de verschillen tussen ‘maatschappij’ en ‘gemeenschap’. Het feit dat de maatschappij is gebaseerd op belangen, wat noodgedwongen het principe met zich meebrengt de belangen van morgen nu al te berekenen, verzwakt deze bouw en zoals Weber dat ook heeft gezegd, sluit de mens na enige tijd op in een ‘metalen kooi’. Het zou ieders doel moeten zijn om op deze weg verder vooruit te komen. Er is ook geen twijfel mogelijk dat het geloof hierbij een stevige basis verschaft. Fethullah Hodja heeft het over de versterkende kracht van dit geloof. En inderdaad, bij mensen die door zijn ideeën zijn geïnspireerd, is het mogelijk voorbeelden van opoffering te zien die we in deze tijd maar mondjesmaat tegenkomen.
Dat de levendigheid in de islam vandaag de dag wordt gewaarborgd, komt bij moslims voort uit de noodzaak om te discussiëren. De aanwijzingen van Fethullah Gülen om deze noodzaak te erkennen, zijn hoopgevend.”

 

Nevval Sevindi:

De algemeen directeur van een school knoopte een hechte band aan met twee Koerdisch sprekende nieuwe leerlingen en luisterde naar hun problemen. Hij liet hen eten, drinken en wees hen een plaats aan om te slapen. Maar 15 dagen later werden deze kinderen onhandelbaar. Zij sloegen de ruiten stuk en beschadigden het meubilair. Later bleek dat het hun bedoeling was om de directeur kwaad te maken en zich te laten slaan en/of van school te laten sturen. Zo wilden zij zeggen: ‘Dit is hoe de Turken ons behandelen.’ Maar zij werden met grote liefde bejegend, dat zij uiteindelijk het volgende toegaven: ‘Er werd ons zoveel negatiefs verteld, dat we jullie haatten. Wij waren gekomen om de school in brand te steken, maar dat hebben we niet gedaan (…)’ Een leerling uit Cizre (in Zuidoost-Turkije) schrijft in zijn brief het volgende: ‘Ik beschouwde de Turken altijd als vijand totdat er een studieruimte werd geopend ter voorbereiding op de universiteit. Ik ben van jullie allemaal gaan houden. Als jullie hier eerder naartoe gekomen zouden zijn, dan zou er misschien geen enkel terrorisme hebben bestaan. Mijn oom ging de bergen in, misschien zou hij dat niet hebben gedaan.’

 

Ahmet Turan Alkan:

Fethullah Gülen bevindt zich op geestelijk vlak op het kruispunt tussen ‘intellectueel’ en ‘wijsgeer’. De culturele verworvenheid waarover hij beschikt, laat een verbazingwekkende polyfonie zien. Zijn kijk op zaken, gebeurtenissen en de wereldbevolking, de vastberadenheid en voldane (gemoeds-)toestand zijn die van een volmaakte gelovige. De prijs van het vaandel des geloofs en de vlag der intelligentie die aan één persoon worden gegeven, is hoog en kan alleen worden betaald door het afleggen van een soort ‘lijdensweg’. Wij hebben de plicht om een dergelijke geestesactie die zo hoog heeft kunnen komen, op zijn minst met respect te benaderen.

 

Ali Bayram:

Dat vorm wordt gegeven aan normen van burgergemeenschap die onbekend zijn, omdat ze niet lijken op die van het Westen, dus burgerondernemingen als sociale diensten die goed opgeleid zijn en kenmerkend zijn voor Anatolische tradities, en evenzo door fondsen die kenmerkend zijn voor de tradities, is voor de gemeenschap van Fethullah Hodja zowel een bron van maatschappelijke erkenning als het leggen van een relatie met het verleden en de cultuur van de samenleving. Het is een blijk van de wens tot eenwording en modernisering die voortvloeit uit de cultuur.

Deze stem maakt het belang van interpretatie in de islam, de relatie ervan met de dynamiek van deze tijd en het bestaan van verschillende interpretaties, legitiem vanuit de godsdienst en voor de gelovige groeperingen. Stemmen als die van Fethullah Hodja, die in het kader van deze visie het bestaan van verschillende islamitische en niet-islamitische groeperingen als natuurlijk beschouwen, zijn de grootste middelen om de islam aan deze tijd aan te passen, wat voortkomt uit een beoordeling (idjtihad) en interpretatie (tafsier).

Zoals Şerif Mardin ook aangaf, wat zowel de islamitische gemeenschappen als de Anatolische onderscheidt, is dat zij, anders dan in het Westen, beschikken over een activiteit die persoonlijke en individuele relaties compenseert met de relaties die worden bepaald tussen gezamenlijke groepen. Het begrijpen van de Edele Koran, het woord van Allah, en die door niemand anders kan worden begrepen en niet vergeleken kan worden met dat van iemand anders, en de heilige bronnen is in de islamitische traditie mogelijk met behulp van gidsen. Religieuze leiders die tot gidsen zijn geworden, komen ook te beschikken over de gemeenschapskracht van moslims.

Maar wat is de Fethullah Hodja-beweging dan? Laat ons deze vraag, die wij al vele malen hebben beantwoord, hier nogmaals beantwoorden:

  1. De Fethullah Hodja-beweging is een beweging die, in tegenstelling tot de politieke islam die de laatste jaren aan invloed heeft gewonnen, in de verkondiging van de islam niet uitgaat van de gemeenschap maar uitgaat van de mens. Het gaat over een algemeen ethisch project in plaats van het vestigen van een godsdienstige leefwijze.
  2. Ook al gaat de beweging ter bescherming van de islam uit van de heilige bronnen, beschikt zij over een gemeenschapsproject dat is gebaseerd op het ontwikkelen van een mentaliteit die naar buiten is gericht, dus de ‘gelovige’ aanspoort tot wetenschappelijke strijd, moeite en migratie door hem uit te dossen met wereldlijke kennis en de kracht die daarmee gepaard gaat, in plaats van het creëren van een introvert, abstract model.
  3. Deelname aan de islam maakt zijn relatie af met actie, of beter gezegd: hij onderschrijft zijn relatie met actie. Actie zijn de initiatieven, investeringen en stappen die worden ondernomen bij het verwerven van de status van een goede gelovige. Wat een goede gelovige bepaalt, is dat hij ethiek en kennis op de voorgrond zet bij zijn verkondiging, dus een goed voorbeeld neerzet.

 

Ali Sirmen:

Het heeft geen zin om te discussiëren over of dit gedrag ‘takiyya’ is of niet (d.w.z. of hij zijn ware geloof verbergt). In een democratie is het nodig om de bedoelingen van individuen voor waar aan te nemen tot het tegendeel bewezen is of er serieuze aanwijzingen zijn dat overtuigingen verborgen worden gehouden. Het tegenovergestelde gedrag zou betekenen dat mensen worden beoordeeld op grond van vooroordelen in plaats van hun woorden en daden, en dit zou niets anders zijn dan het recht van de inquisitie.

Şahin Alpay:

We zijn er nu getuige van dat de meer gematigde ‘tolerantere’ islam van Fethullah Gülen niet wordt gepolitiseerd, maar dat de nadruk wordt gelegd op de culturele islam. Godsdienst is een van de belangrijkste en sterkste verworvenheden van de zingevende en culturele wereld. Het tenietdoen van de godsdienst, is, zoals vele ervaringen hebben uitgewezen, een zinloze inspanning die een negatief effect heeft. Godsdienst is niet de drugs van de maatschappij, maar misschien haar cement. Modernisering kan godsdienst versterken in plaats van haar teniet te doen.

 

Üzeyr Garih (1929-2001), ondernemer:

De Almachtige God heeft de mens als het ware als een biologische computer geschapen. Hij heeft er een psychologisch programma in geïnstalleerd. Dit is weliswaar gebaseerd op verdediging, begeerte en egoïsme, maar het zijn opvoeding, religie en geloof die dat zullen beheersen. Ik denk dat de liefde voor mensen en voor God deze gevoelens ergens in werking zullen zetten. Dat kan alleen door opvoeding. Ik wil met name Fethullah Gülen Hodja bedanken die zoveel belang hecht aan opvoeding.

 

İhsan Kalkavan, ondernemer:

Na mijn ontmoeting met Fethullah Gülen, voelde ik de trots, het genoegen en geluk om kennis te hebben gemaakt met iemand die zo nationalistisch is, brandt van vaderlandsliefde, iemand die het onderwijs, dat het grootste probleem van de toekomstige gelukkige dagen van Turkije is, tot een aangelegenheid van het hart heeft gemaakt.

 

Jak Kamhi, ondernemer:

Ik volg al geruime tijd de tolerantie-initiatieven van Fethullah Gülen en juich deze toe. Dankzij deze initiatieven kunnen we vandaag de dag de prijzenswaardige waarden van onze samenleving breed etaleren in heel de wereld. Grote rampen die elders zijn doorleefd, maar ook hetgeen in Duitsland is voorgevallen zullen we ook na duizend jaar niet vergeten. Het komst steeds weer terug, niets in de geschiedenis kan worden gewist. Zo ook de Fethullah Gülen-beweging, die ik van harte toejuich. Laat ik hier aan toevoegen dat, indien mijn voorouders deze tolerantie niet van de Ottomanen had ondervonden, ik vandaag niet in leven zou zijn.

 

Ayşe Şasa, scenarioschrijfster:

Als ik Fethullah Gülen Hodja-efendi lees, krijg ik het gevoel dat na een geleidelijk verval van driehonderd jaar dat een bepaald gebied de hoop op de toekomst en dromen te ontnemen, dat gebied weer op het punt staat om helemaal opnieuw, schitterend, een zover het oog reikt uitgebreide en universele krachtsinspanning te tonen.

 

Bulut Aras, acteur:

De toorts die Fethullah Gülen heeft aangestoken, het licht dat hij heeft ontstoken, zal de gehele wereld verwarmen en verlichten en aanleiding geven tot de opvoeding van een schitterend mooie gouden generatie.

 

Alparslan Türkeş (1917-1997), voormalig partijleider van de MHP (Milliyetçi Hareket Partisi ofwel ‘De Partij van de Nationalistische Beweging’) en auteur:

Fethullah Gülen Hodja-efendi heeft een welverdiende troon in het hart van het Turkse volk weten te plaatsen. De werken van Hodja-efendi, die reiken van Europa tot en met Griekenland, van Canada tot en met Jakoetsk, die zelf verder helemaal niets in de wereld heeft aan persoonlijke bezittingen, zich volledig heeft toegewijd aan de verspreiding van kennis en die de spirituele dynamiek van ons land is, zijn in ieder opzicht achtenswaardig.

 

Hüsamettin Cindoruk: voormalig partijleider van de DYP (Doğru Yol Partisi of ‘Partij van het Rechte Pad’):

Hodja-efendi is iemand die ik liefheb en respecteer. Echter, iedereen, te beginnen met het leger, vraagt: ‘Hoe kan iemand als u die seculier, democratisch en beschaafd is van Fethullah Gülen houden?’ Sommige kringen hebben twijfels die voortkomen uit een gebrek aan dialoog. Ze denken dat Gülen op een dag zal zeggen: ‘Tot hier. Laten we er een eind aan maken.’ Terwijl, als ze kennis met hem zouden maken en met hem zouden praten, ze zouden zien dat daar geen sprake van is.

 

Mesut Yılmaz, voormalig partijleider van de ANAP (Anavatan Partisi of ‘Partij van het Moederland’):

Deze diensten die vandaag de dag enorme proporties hebben aangenomen en al de fondsen en giften die deze diensten mogelijk hebben gemaakt, zijn eigenlijk allemaal het gevolg van het gevoel van vertrouwen dat in de persoon van Fethullah Gülen Hodja-efendi gesymboliseerd is.

 

Muhsin Yazıcıoğlu, partijleider van de BBP (Büyük Birlik Partisi of ‘Partij van de Grote Eenheid’):

Fethullah Gülen Hodja-efendi heeft in Turkije een zeer belangrijke periode ingeluid op het gebied van onderwijs. Hij is een van de weinige personen die zich ervan bewust is dat het onderwijs de basis vormt voor ons volk om een verlichte, vredige en sterke toekomst te kunnen inrichten. Niemand kan een mens die met onderwijs en kennis is omgeven, gemakkelijk bedriegen. Fethullah Gülen heeft ervoor gezorgd dat de jeugd die richting op werd geleid. Hij heeft geprobeerd een jeugd op te leiden die zich afzijdig houdt van alle vormen van terreur en geweld, die volksgericht is, nationaal denkt en die geen problemen heeft met de staat als organisatie, maar die wel openstaat voor verandering en geschikt is voor verbreiding.

Biografie

Fethullah Gülen, welbekend als ‘Hodjaefendi’, werd in 1941 geboren in het dorp Korucuk in de provincie Erzurum in Turkije.

Na zijn opleiding begon hij in 1958 les te geven in Edirne. Behalve aan onderwijs nam hij in deze periode ook deel aan andere sociale en religieuze projecten. Na zijn militaire dienst en nog enige tijd in het onderwijs gewerkt te hebben in Edirne, werd hij overgeplaatst naar Izmir, de derde grootste provincie van Turkije.

Zijn aanstelling in Izmir werd voor hem een keerpunt. Sinds zijn kinderjaren was hij volledig toegewijd aan het religieuze leven en toonde veel interesse in de levensomstandigheden van niet alleen moslims, maar de hele mensheid. Tijdens zijn verblijf in Izmir beperkte hij zich niet tot onderwijs in één plaats maar reisde van stad tot stad om lezingen te geven over allerlei onderwerpen, van Darwinisme tot sociale rechtvaardigheid in de islam. Hij bezocht plaatsen zoals de grote cafés in Turkse stijl waar mensen meestal samenkwamen. Daar bracht hij zijn boodschap over.

Fethullah Gülen heeft lang gedroomd van een jonge generatie die intellectuele ‘verlichting’ zou combineren met zuivere spiritualiteit, wijsheid en voortdurende actie.

Omdat hij expert was in religieuze en sociale wetenschappen en vertrouwd met de principes van materiële wetenschap, kon hij zijn leerlingen in al deze vakken onderwijzen. De eerste studenten die zijn lessen volgden in Izmir werden de voorhoede van zijn vernieuwde generatie die zijn idealen beleefden. Deze kleine groep die zich had gevormd rond zijn idealen, nam in 1960 snel in omvang toe en is sindsdien blijven groeien.

De generatie die werd geboeid door zijn verdriet, eerlijkheid, onbaatzuchtigheid en liefde bewees onbaatzuchtig diensten aan mensen. Deze omvatten prediking, onderwijs, privé-onderwijs instellingen stichten over de hele wereld, boeken, tijdschriften en kranten publiceren, opzetten van radio en TV uitzendingen en studiebeurzen toewijzen voor de armere studenten. Deze diensten hebben geen relatie met politiek en politieke ambities.

Deze volgelingen hebben reeds hogescholen en universiteiten opgericht in vele landen zoals Engeland, Australië, Zuid-Afrika, Rusland etc. Het gaat om een totaal aantal van ruim 300. Zij beheren een TV station waarvan de uitzendingen reiken van Turkije tot India en het Midden Oosten.

Fethullah Gülen is welbespraakt voor zijn vurige ondernemingen om de banden tussen alle volkeren te versterken. Hij benadrukt dat de bindende krachten binnen één volk en tussen verschillende volkeren sterker zijn dan de scheidende krachten.

Dus moet er een eerlijke en sterke dialoog en verdraagzaamheid tot stand komen. Om dit te bereiken heeft hij meegewerkt aan de oprichting van Stichting van Journalisten en Schrijvers waarvan de activiteiten dialoog en verdraagzaamheid bevorderen tussen alle geledingen van de maatschappij. De oprichting van deze stichting werd door velen gunstig onthaald.

Om zijn doel te bereiken gaat Fethullah Gülen op bezoek bij leidende figuren binnen en buiten Turkije of ontvangt hun bezoek. Hij gelooft onvoorwaardelijk dat om mensen onder controle te houden, het volstaat om hen kennis te ontzeggen. Hij benadrukt voortdurend dat deze onwetendheid moet worden vermeden. Alleen door kennis te verwerven is ontsnapping aan tirannie mogelijk.

Fethullah Gülen is volledig toegewijd aan de oplossing van sociale problemen en gelooft dat het pad naar rechtvaardigheid voor allen verloopt via een degelijke, aangepaste universele opvoeding. Slechts dan is er voldoende begrip en verdraagzaamheid om respect te betonen voor andermans rechten.

Hiervoor heeft hij jaar in jaar uit de maatschappelijke elite en de leiders van de gemeenschappen, de industriëlen en zakenlieden aangemoedigd om een degelijke opvoeding te voorzien voor behoeftigen.

Zijn onvermoeibare inspanningen op dit gebied begonnen resultaten voor de maatschappij op te leveren zodra de studenten hun diploma behaalden. In de Turkse en Centraal-Aziatische privé-scholen, die door privé-giften zijn opgericht, door zijn inspiratie gevormd en in overleg beheerd worden, is de kwaliteit van het onderwijs als voorbereiding op de Universiteit zeer geprezen.

Zij zijn dan ook uitgekomen in de Internationale Kennis Olympiade, leverden een aantal wereldkampioenen op, vooral in exacte wetenschappen als wiskunde, fysica en biologie. In 1997 nog heeft een scheikunde ploeg van Yamanlar High School in Izmir deelgenomen aan de chemie Olympiade in Calgary, Canada en behaalde de hoogste onderscheiding.

Fethullah Gülen stelt dat als een natie verwacht dat zijn volk én onwetend én vrij te zijn op een beschaafde manier, dan verwacht die natie iets wat er nooit is geweest en nooit zal zijn.

Hij heeft enorme inspanningen geleverd om het belang van verdraagzaamheid en menselijk begrip aan de maatschappij uit te leggen. Zijn inspanningen voor sociale hervorming hebben van hem één van de bekendste en gerespecteerde persoonlijkheden van Turkije gemaakt. Hij heeft miljoenen over de hele wereld geinspireerd. Hij heeft zijn leven gewijd aan het vinden van oplossingen voor maatschappelijke kwalen en geestelijke behoeften. Alhoewel uiterlijk onopvallend, is hij bijzonder origineel in zijn denkbeelden en werkmethodes. Hij verwelkomt de hele mensheid, zet zich fel af tegen ongeloof, onrechtvaardigheid en afwijkingen van de juiste levenswijze. Hij is diepgelovig en diepgevoelig en zijn ideeën en probleemaanpak zijn wijs en rationeel. Het kan tegenstrijdig lijken voor sommigen maar hij is in dezelfde mate een voorbeeld van liefde, ijver en gevoel en tegelijk buitengewoon evenwichtig in zijn gedachten, daden en behandeling van concrete situaties.

De hedendaagse Turkse intellectuelen en geleerden die hem kennen, zijn stilzwijgend of uitdrukkelijk akkoord om hem als een van de belangrijkste hedendaagse denkers te beschouwen. Voor hen is hij een ‘wijze’ in het 20e eeuwse Turkije en zelfs in de hele islamitische wereld.

Toch is hij nooit hoogmoedig en blijft een nederige dienaar van de Almachtige God en een zeer bescheiden vriend onder de mensen. Dit ondanks zijn leidende rol in de heropleving van de sociale, spirituele en intellectuele aspecten van de islam. Deze heropleving heeft de mogelijkheid om een aanzienlijk deel van de wereld te omvatten.

‘Het verlangen naar aanzien is hetzelfde als uiterlijk vertoon en praal. Het is als giftige honing die de geestelijke levenskracht van het hart uitdooft.’ Dit is een van zijn gouden levensregels.

Gedurende zijn hele leven heeft hij geprobeerd om de klachten en zorgen te vertolken van moslims in het bijzonder en de hele mensheid in het algemeen: ‘Liefde is het allerbelangrijkste element in elk wezen en het is een schitterend licht en een grote kracht die weerstand kan bieden en elke tegenstand over winnen.’

 

Een gedicht om te af te sluiten:

Liefde verheft elke ziel die liefde opneemt en bereidt deze voor op de tocht naar de eeuwigheid. Een ziel die door liefde contact heeft kunnen maken met de eeuwigheid, spant zich in om dit geschenk aan andere zielen te geven. Hij wijdt zijn leven aan deze gezegende plicht en ondergaat hiervoor alle beproevingen. Door dit tot het uiterste vol te houden en ‘liefde’ uit te spreken met de laatste adem, zal hij ook liefde inademen bij de opstanding op de Oordeelsdag.

Over zijn werken

Fethullah Gülen is ongehuwd gebleven. Hij studeerde, reisde, onderwees, schreef en hield toespraken. Steeds beleefde hij zeer diep de droefheid van mensen, veroorzaakt door het spirituele braakland van de 20e eeuw. Zijn werken zijn waardevolle bijdragen aan een aantal dagbladen en tijdschriften. Hij schrijft het editoriaal voor Yeni Umit (Nieuwe Hoop),Sizinti en The Fountain. Er bestaan duizenden tapes en videocassettes met zijn raadgevingen en toespraken en hij schreef vele boeken die vooral bundelingen zijn van dagelijks werk. Een korte lijst wordt hieronder vermeld. Een aantal boeken zijn behalve in het Engels ook vertaald in het Duits, Russisch, Albanees en Bulgaars.

 

Bibliografie

1. Amerika’da Bir Ay – Een maand in de VS

2. Asrın Getirdiği Tereddütler – Vragen die de moderne tijd stelt aan de islam

3. Beyan – Vertoog

4. Çağ ve Nesil – Dit tijdperk en de jongeren  

5. Buhranlar Anaforunda İnsan (Çağ ve Nesil-2) – Mens in de kielzog van depressie

6. Yitirilmiş Cennete Doğru (Çağ ve Nesil-3) – Naar het verloren paradijs   

7. Zamanın Altın Dilimi – Het gouden deel van de tijd

8. Günler Baharı Soluklarken (Çağ ve Nesil-5) – De vroege dagen van de lente

9. Yeşeren Düşünceler (Çağ ve Nesil-6) – De bloei van ideeën

  1. Işığın Göründüğü Ufuk (Çağ ve Nesil-7) – De lichtstralen vanuit de horizon
  2. Örnekleri Kendinden Bir Hareket (Çağ ve Nesil-8) – Een beweging met eigen voorbeelden
  3. Sükûtun Çığlıkları (Çağ ve Nesil-9) – De echo’s van stilten
  4. Çekirdekten Çınara – Van zaad naar boom
  5. Dua Ufku – De horizon van het gebed
  6. Fasıldan Fasıla 1-4 – Diverse onderwerpen belicht
  7. Fikir Atlası (Fasıldan Fasıla-5) – De gedachten atlas
  8. Fatiha Üzerine Mülâhazalar – De interpretaties van Soera Al-Fatiha
  9. Günümüzde Gençliğin Problemlerine Doğru – De problemen van de huidige jeugd
  10. Hüzmeler ve İktibaslar – Lichtstralen en citaten
  11. İ‘lâ-yı Kelimetullah veya Cihad – Het vereren van de naam van God: Djihad
  12. İnancın Gölgesinde – Begrip en geloof, de essenties van de islam
  13. İrşad Ekseni – De begeleiding naar het goede pad
  14. Kitap ve Sünnet Perspektifinde Kader – Het lot in het licht van de Koran en de Soenna
  15. Kalbin Zümrüt Tepeleri – Basisconcepten van het Soefisme
  16. Kavramlar – Concepten
  17. Kendi Dünyamıza Doğru – Naar onze eigen wereld
  18. Kırık Mızrap – Gebroken plectrum  (gedichten)
  19. Kırık Testi – Gebroken waterkruik (gesprekken)
  20. Kur‘ân‘dan İdrake Yansıyanlar – Reflecties vanuit de Koran op ons verstand
  21. Ölçü veya Yoldaki Işıklar – Maatstaven of het licht onderweg
  22. Ölüm Ötesi Hayat – Het leven na de dood
  23. Prizma – Prisma
  24. Kendi İklimimiz (Prizma-5) – De gesteldheid van onze beschaving
  25. Yol Mülâhazaları (Prizma-6) – Gedachten tijdens de reis
  26. Zihin Harmanı (Prizma-7) – Potpourri van het intellect
  27. Ruhumuzun Heykelini Dikerken – Het standbeeld van onze ziel
  28. Sonsuz Nur – Het Oneindige Licht
  29. Takdim Yazıları – Recensies op belangrijke boeken
  30. Varlığın Metafizik Boyutu – De metafysische dimensie van het bestaan
  31. 40.         Yaratılış Gerçeği ve Evrim – De waarheid van creationisme en evolutie

 

De boodschap die Fethullah Gülen stuurde aan Paus Johannes Paulus II

In aanloop naar een conferentie met het doel om de banden tussen de aanhangers van de huidige drie grote godsdiensten verder te versterken en hopende dat het Vaticaan ook zal worden vertegenwoordigd bij de interreligieuze dialoog.

We beweren niet dat we nieuwe ideeën hebben. Met uw instemming willen wij een aantal voorstellen doen om deze missie te mogen dienen en op ons te nemen. In het kader van de viering van het christendom dat zijn derde millennium ingaat, willen we meerdere activiteiten voorstellen, waaronder een gezamenlijk bezoek aan sommige heilige plekken in het Midden-Oosten, zoals Antiochië (Antakya), Tarsos (Tarsus), Efese (Efes) en Jeruzalem. We beschouwen dit als een goede gelegenheid om de uitnodiging van onze president, zijne excellentie Demirel, te herhalen om ons land te bezoeken opdat wij u de aanwezige heilige plaatsen kunnen laten zien. Het Anatolische volk wacht vol opwinding om u hun gastvrijheid te mogen tonen en u met enthousiasme te mogen begroeten.

We kunnen een uitnodiging regelen voor een gezamenlijk bezoek aan Jeruzalem, door een dialoog aan te gaan met Palestijnse leiders. Dit bezoek kan een reusachtige stap zijn voor de inspanningen om deze gezegende stad tot internationaal gebied uit te roepen, dat christenen, joden en moslims vrijelijk kunnen bezoeken zonder dat ze te maken krijgen met enige beperking en zelfs zonder een visum te hoeven aanvragen.

We willen een reeks van conferenties voorstellen, waar de leiders van de drie grote godsdiensten in verschillende hoofdsteden ter wereld bijeenkomen, waarvan de eerste in Washington DC kan worden georganiseerd. Voor de tweede serie zou de 2000ste verjaardag van Jezus ideaal zijn. Ook de uitwisseling van leerlingen zou nuttig kunnen zijn. Dat gelovige jongeren gezamenlijk onderwijs krijgen, zal hen nader tot elkaar brengen. In het kader van de studentenuitwisseling kan ook een theologieschool worden geopend in Harran in het plaatsje Urfa, de stad die bekendstaat als de geboorteplaats van Abraham, vader van de drie grote godsdiensten. Dit kan worden gerealiseerd door uitbreiding van de programma’s op de Harran Universiteit of in de vorm van een onafhankelijke universiteit met voldoende uitgebreide mogelijkheden om te voorzien in de behoeften van de drie godsdiensten.

De voorgestelde programma’s kunnen worden opgevat als overdreven grote werken, maar die zijn niet onhaalbaar. Er zijn twee soorten mensen op aarde: sommigen proberen zich aan de maatschappij aan te passen. Anderen, echter, willen hun eigen waarden toevoegen aan de maatschappij. Een maatschappij heeft al haar vooruitgang aan dit tweede type mens te danken. De Heer zij dank dat Hij hen heeft geschapen.

M. Fethullah Gülen
De nederige dienaar van de Heer