Recent kregen leden van het Europees Parlement een anonieme brief toegestuurd met allerlei vijandige beschuldigingen tegen de in het Turkse soefisme ontstane Gülen beweging. De in het Engels opgestelde brief begint als volgt:

“Ik schrijf deze brief als een menselijk wezen levend in Turkije met de bedoeling om te communiceren met bevriende menselijke wezens. We zijn in gevaar! Wij hebben je hulp nodig! Ons land staat onder controle van een radicale islamitische terroristische organisatie die zichzelf Fethullah Gülen gemeenschap noemt. Hun politieke partij namelijk de AKP heeft stap voor stap een dictatoriaal regime ingesteld in Turkije. Oppositie is niet meer toegelaten. De media staan onder controle. (…). Enzovoort.
Opvallend in de brief is dat de Gülen beweging als heel nauw verbonden voorgesteld wordt met de AK partij van Erdogan, en deze op haar beurt met de islamistische broederschappen in Syrië geassocieerd wordt. Europa wordt gewaarschuwd tegen een beweging die vergelijkbaar is met het nazisme in de jaren 30 in Europa.

Context.
Het valt op dat de brieven en artikelen-campagne in Europa gebeurt op een moment dat de onlusten bezig zijn in Istanboel en elders in Turkije. Van die onlusten kan men met enige waarschijnlijkheid zeggen – en hier deel ik de mening van de Turkse socioloog Ferhat Kentel – dat zij heel spontaan begonnen zijn, uitgaande van moderne jongvolwassenen en jongeren die het niet nemen dat premier Erdogan steeds meer Poetin-neigingen begint te vertonen en de vrijheden gaat inperken. Hun protest is terecht. Het valt me op dat ik ook in kringen van de Gülen beweging al een jaar lang kritiek hoor op Erdogan en die gaat in dezelfde richting: de man is te autoritair, is aan de macht verslaafd en wil zelfs de Constitutie ‘ad personam’ aanpassen om zijn macht te continueren. Wat echter ook opvalt, is dat vandaag andere mensen zich in die onlusten zijn gaan mengen, die duidelijk een andere agenda hebben. Ze willen dat zo snel mogelijk enkele doden vallen… zodat het leger een aanleiding krijgt om de macht over te nemen, op zulk een wijze dat het Westen ermee instemt.

Analyse.
Hier willen we het echter niet hebben over wat in Turkije gebeurt, maar over hetgeen in Europa in Turkse kringen aan de hand is. De brief aan de Europarlementariërs is immers geen alleen staand feit. Enige tijd geleden zijn er de artikels geweest in het Duitse “Der Spiegel”, die duidelijk ook de bedoeling hadden de Gülen beweging te discrediteren, en nu onlangs ook enkele voorvallen in Nederland. Wat opvalt is dat daarbij telkens heel veel geïnsinueerd en gedesinformeerd wordt. Uiteraard weet ik niet alles dat zich in de Gülen beweging afspeelt, maar enkele gegevens uit de verspreide informatie die ik zelf heb kunnen toetsen, stemmen op geen enkele wijze met de werkelijkheid overeen. Ondertussen heb ik zelf ook ondervonden dat veel e-mail berichten, anonieme en andere, tegen de Gülen beweging rond gestuurd worden. Ik kan er zo stilaan zelf een bloemlezing over publiceren.

Conclusie.
Er is dus wel degelijk een campagne bezig tegen de Gülen beweging. Vraag: door wie georganizeerd en waarom? Als het waar is dat een goede methode om te weten wie er achter zit, erin bestaat om na te gaan wie daar baat bij heeft, dan lijkt de meest waarschijnlijke verklaring de volgende. Het is duidelijk dat de harde kern van deviante kemalisten die zich indertijd rond Ergenenekon (vergelijkbaar met Gladio bij ons vroeger) georganiseerd heeft, en na de tweede wereldoorlog 40 jaar machtsposities en rijkdom opgebouwd heeft, met lede ogen ziet hoe haar macht in Turkije ondermijnd wordt, onder andere door de invloed van de Gülen beweging op het Turkse middenveld. Dààr heeft men er alle belang bij om de Gülen beweging als islamistisch voor te stellen zodat haar populariteit in het Westen zou tanen en ook intellectuelen in Turkije zouden aarzelen. Vervolgens leeft er in het Westen hoe dan ook enige twijfel over alles wat er in islamitische hoek, in Turkije en omringende landen, beweegt. Wanneer beide bewegingen, het Europese islamo-scepticisme en het Ergenekon gerelateerde kemalisme (dat sterk aanwezig is in Nato-kringen) mekaar kunnen vinden, lijkt dit een eerste mogelijke netwerk waar de oorsprong van de anti-Gülen geschriften kan gezocht worden.
Kan dit een invloed hebben op de manier waarop de Gülen beweging in Europa gepercipieerd wordt? Absoluut. Aangezien de Gülen beweging absoluut niet het monolitisch blok is, zoals haar opponenten haar graag voorstellen, kunnen sommige van haar leden, intellectuelen en businessmen, gaan aarzelen. “Waar er rook is, is er vuur,” is ook een Turks gezegde. Mensen die niet echt volop geëngageerd zijn, kunnen het veilige voor het onveilige verkiezen. En ook bij de mensen die geen lid zijn, maar gewoon enige sympathie voelen, kan twijfel ontstaan.

Zijn we wel zo zeker over wie ze zijn?
Daarom mijn advies aan mijn vrienden in de Gülen beweging:
1. neem duidelijk afstand van de Poetin-neigingen van premier Erdogan en bewaar duidelijk uw afstand van de AK partij;
2. spreek u duidelijker dan tot vandaag het geval is uit voor het respect van de Koerdische culturele diversiteit;
3. stel u prioritair en consequent op als een middenveld beweging, die zich met de hoogst mogelijke transparantie laat kennen.
In een extreem gepolariseerd Turkije is het bijzonder moeilijk om vandaag niet gevat te worden in een polariserend proces dat op een clash tussen extremen aanstuurt, maar dit zou voor de Gülen beweging een reden te meer moeten zijn om heel duidelijk een partijpolitiek-neutrale middenkoers aan te houden.

Johan Leman

PS. je moet voor de lol ook eens de gedachtekronkels van Vlaamse journalisten volgen als het over de Gülen beweging gaat… De betere versie dan nog! Tracht die “Vlaamse” etnocentrische kronkels dan wel eens heel objectief en zakelijk te analyseren…

Voorbeeld: nieuwe feiten d.d. 10 april… (zoek het op via VRT radio).

Aanleiding tot het bericht:
In Nederland is de Yünüs rel uitgebroken, een adoptiekind geplaatst bij een lesbisch koppel. De VRT journalist deelt mee dat dit volgens een Nederlands artikel (klakkeloos overgenomen door De Standaard) te wijten is aan de Gülen beweging.
Journalist Vermeiren hierover opgebeld in Turkije begint met te zeggen dat over het geval Yünüs in Turkije eigenlijk al heel wat te doen is. Hij zegt niet dat dit op de Gülen beweging teruggaat. Alle Turkse media berichten er immers over. En dan, gevraagd naar de Gülen beweging, meldt de journalist dat er wellicht 10 à 15 miljoen leden zijn. “Zonder lidkaart?”, vraagt de VRT. De journalist bevestigt: “een beweging zonder lidkaart”. Oeioeioei, … De VRT journalist doet heel verwonderd. (wat mij betreft, ik wil nota bene de socialisten of nationalisten in Vlaanderen niet tellen, die geen lidkaart hebben…). Conclusie van de VRT journalist: het moet toch wel een “schimmige beweging” zijn… want: “geen lidkaart”. “Een vage beweging,” wordt aan de andere kant van de lijn bevestigd. Geen van beiden denkt er blijkbaar aan dat men bv in de islamitische traditie even zou kunnen nagaan wat daar bedoeld wordt met een “haraket” (beweging)! Puur euro-centrisme dus oude stijl.
En hoe zit het met de financiering, vraagt de VRT. Er wordt verwezen, niet naar een doctoraatsthesis die hierover gepubliceerd is aan Houston university (VSA), ondertussen alom bekend bij wie zich ook maar een heel klein beetje aan de beweging interesseert, maar naar een vaag antwoord tijdens een persconferentie in Istanboel door iemand die tot een groepering behoort die aanleunt bij de beweging. Alsof zo iemand had moeten weten hoe 10 à 15 miljoen mensen bij een beweging financieel aaneenhangen. Journalistiek prutswerk dus.
En dan, de gelekte video-opname… waar de omgeving van Gülen onmiddellijk in harde woorden afstand had van genomen omdat het een “manipulatie” zou geweest zijn. Om dan te eindigen met een interview dat de journalist ooit had met één meisje… (uit de 10 à 15 miljoen), dat ontzettend conservatief bleek te zijn en het cliché dat je daar (bij die 10 à 15 miljoen?) niet over de evolutietheorie moet beginnen.

Ik eindig: al bij al deed Dirk Vermeiren, de journalist in Turkije, een ernstige inspanning om objectief en zakelijk te blijven… maar de gehele geheimdoenerij in de toonaard waarin het interview vanuit “nieuwe feiten” geplaatst werd, was m.i. typerend voor een weinig zakelijke benadering van wat in mijn ogen een van de meest interessante bewegingen is in de Islam. En als we zoiets nog niet eens zakelijk en niet-eurocentrisch kunnen benaderen, dan stel ik me vragen over hoe we het dan doen als we over Chinezen, en vele andere niet-Europeanen berichten. Ze allemaal een geheime agenda toeschrijven?

Bron: Foyer.be

 

Read more:
De culturele grondslagen van tolerantie en dialoog

M. Enes Ergene Omdat moderne staten gebouwd zijn op verstedelijkte samenlevingen, zijn problemen die betrekking hebben op menselijkheid, maatschappij en...

Close